Review Pentax K-1

Deze blog bevat meerdere tabellen die nog gedaan moet worden!

Als we de fabrikanten moeten geloven zijn alle camera's fantastisch, veelbelovend en een prijsdoorbraak in hun segment. Bij Cameraland vertrouwen we liever op ons eigen oordeel, vandaar dat wij veel (veelbelovende) camera's zelf kritisch testen. Ed Dorrestein, eigenaar van Cameraland en natuurfotograaf, nam deze keer de Pentax K-1 mee voor een field test. Een paar dagen met de camper in Mantinge, Drenthe op de Voscheheugte, een prachtige natuur camping die in ieder geval 5 sterren kreeg.

Deze keer in de field test:

  • Pentax K1
  • Pentax HD D FA 15-30/2.8 ED SDM WR
  • Pentax HD D FA 24-70/2.8 ED SDM WR
  • Pentax HD FA 70-200/2.8 ED DC AW

Met een donderklap betreedt Pentax de Full Frame markt, maar is het ook wat?

Ze hebben er in ieder geval lang over gedaan bij Pentax om de Full frame markt te betreden. In het verleden vroegen wij ons zelfs, als vakbroeders onder elkaar, wel eens af 'Is Pentax wel een blijvertje op de camera markt?'. Maar zoals het er nu naar uitziet hebben ze hun tijd in ieder geval goed besteed. Een 36,4 megapixel Full-frame camera met een sensor die beweegt, ingebouwde GPS en Wifi, sterren volg functie en behoorlijk waterdicht. En dat ook nog eens voor een zeer scherpe prijs als je hem vergelijkt met zijn concurrenten in de markt.

De Pentax K-1 is eigenlijk net als ons avondeten op de camping. 52°47'45" N 6°37'53" Een zeer goed gevulde camera, die er goed uitziet, met uitstekende features tegen een zeer goede prijs. Veel voor weinig dus, benieuwd hoe het smaakt.

Wat maakt hem zo speciaal?

Er zijn al zoveel Full frame camera's op de markt met heel veel mogelijkheden, maar toch weet Pentax er nog een paar bij te verzinnen die je nog niet ziet in andere camera's of in ieder geval niet samengevat in één body. Bij sommige functies die je leest gaat zelfs je wenkbrauw even iets omhoog (ingebouwde zaklantaarns), maar achteraf vond ik ze allemaal fantastisch en wil ik ze op iedere camera. Een paar aparte features op een rij.

5 Assige Beeldstabilisatie De eerste en voorlopig enige Full frame reflexcamera met 5 assige beeldstabilisatie op de sensor.
Pixel shift super resolutie 4 opnamen achter elkaar waarbij de sensor in vier richtingen verschuift. Ook hier weer de enige Full Frame reflex in de markt. Verderop in de review ga ik hier nog uitgebreid op in.
Vibrerende sensor De camera heeft geen anti-aliasing fliter op de sensor hetgeen de scherpte ten goede komt maar kan leiden tot moiré. Op commando kan de sensor vibreren(anti aliasing filter simulator) hetgeen het moiré effect sterk vermindert.
300.000 clicks gegarandeerd De hoogste score in gegarandeerde sluiter clicks in zijn segment van niet pro sport camera's
Kantelbaar scherm Ja, dat hebben er meer maar deze is wel heel speciaal. Draaien, kantelen, roteren en sterk genoeg om de camera aan op te tillen.
Ingebouwde zaklantaarns Ik kan het niet beter omschrijven maar het is ideaal. In de achterkant van het scherm zitten een paar led's die je camera verlichte, in de voorkant een led die lens wisselen in het donker aangenaam maakt en bij dichtgeklapt scherm is zelfs de afstandbedieningspoort en het kaartslot verlicht. Knap bedacht en oh zo handig in het donker.
Drie functie wielen Een derde wiel aan de camera. Super handig. 1 voor diafragma, 1 voor sluitertijd en 1 naar keuze voor bijv. ISO, HDR, belichtingscompensatie, etc..
Menu naar keuze De Pentax K1 heeft een prachtige menustructuur maar, en dat is erg handig, alle 25 hoofdstukken zijn naar keuze te verplaatsen, in te delen, etc..
Ik zie een ster De sensor kan, aan de hand van zijn GPS en electronische waterpas, sterren aan de hemel volgen bij langere sluitertijden (tot 300 sec.) Zo krijg je toch een stip in plaats van een streep.
Weerbestendig Gemaakt voor extreme weersomstandigheden dus afgedicht tegen stof en vocht. Spatwaterdicht noemen ze het. We deden een testje.

Spatwaterdicht?

Volgens opgave van de fabrikant is de camera, in combinatie met Pentax AW en WR lenzen spatwaterdicht, stofdicht en daarmee weersbestendig. In ons land met al die regen geen overbodige luxe en voor mijn reizen naar de woestijnen van Namibie en Botswana ook heel handig. Tijd voor een grondige test op de Cameraland Ed manier.

We nemen plaats op het terras van de Voscheheugte, bestellen een tosti en een emmer water en gaan van start. We plaatsen de camera met bijbehorende lenzen op tafel en gooien er een emmer water overheen. Da's iets meer dan een beetje regen, maar als hij dit aankan kan een regenbui ook niet zoveel kwaad. Alle andere mensen op het terras verklaren mij en mijn vrouw inmiddels voor gek als we bij de bediening een theedoek vragen.

De camera, de 24-70 en de 70-200 hadden allemaal een beetje last van vochtige ogen, maar een paar uur open met de doppen eraf en er was niets meer aan de hand. Gewoon een beetje condens dus. De 15-30 had meer moeite en kreeg echt behoorlijk veel vocht binnen. Nu kreeg deze lens het ook het zwaarste te verduren, maar ik twijfel toch een beetje. Wat als je de sterren aan het fotograferen ben met de prachtige ingebouwde time-lapse? Dat duurt uren en je zit dus lekker binnen. Een kleine plotselinge regenbui zal de voorkant van de lens doen vollopen met regen en ik zou er niet op vertrouwen dat het water echt buiten blijft. Maar eerlijk is eerlijk, wij testen extreem. Dus weer, wind en regen, de Pentax kan er tegen.

We gaan maar eens fotograferen

Het is inmiddels de volgende ochtend en de zon komt op, het zonnescherm is uitgeklapt en de stoelen staan buiten. De camera is inmiddels ook weer droog en onder het genot van een sloot koffie gaan we maar eens aan de slag.

Een paar dingen vallen direct op. Hij is zwaar, ligt lekker in de hand en het menu is werkelijk een verademing. Als je zoals ik bijna iedere week een andere camera in je handen hebt die je steeds volledig van voren af aan moet instellen, en het liefst binnen een uurtje moet begrijpen, dat is het werkelijk beschamend voor de andere merken dat juist Pentax, die helemaal niet zoveel camera's maakt, de menustructuur zo goed voor elkaar heeft. Alles is begrijpelijk gegroepeerd, makkelijk in te stellen en ook niet onbelangrijk makkelijk te lezen zonder bril. Ze gaan wel ver. Het hele menu en de volledige structuur is naar wens te veranderen, verplaatsen en in te delen. Daarnaast kun je ook nog eens meerdere menu structuren opslaan en direct oproepbaar maken. In ieder geval, na een uur op pad met de camera weet je de meeste functies feilloos te vinden en snel te veranderen.

Een paar dingen vallen direct op. Hij is zwaar, ligt lekker in de hand en het menu is werkelijk een verademing. Als je zoals ik bijna iedere week een andere camera in je handen hebt die je steeds volledig van voren af aan moet instellen, en het liefst binnen een uurtje moet begrijpen, dat is het werkelijk beschamend voor de andere merken dat juist Pentax, die helemaal niet zoveel camera's maakt, de menustructuur zo goed voor elkaar heeft. Alles is begrijpelijk gegroepeerd, makkelijk in te stellen en ook niet onbelangrijk makkelijk te lezen zonder bril. Ze gaan wel ver. Het hele menu en de volledige structuur is naar wens te veranderen, verplaatsen en in te delen. Daarnaast kun je ook nog eens meerdere menu structuren opslaan en direct oproepbaar maken. In ieder geval, na een uur op pad met de camera weet je de meeste functies feilloos te vinden en snel te veranderen.

Het gewicht van de camera valt wel wat tegen en ik ben toch wel wat gewend. Vooral de combi met de 70-200 is gewoon zwaar te noemen en dat klopt ook wel want de lens is met maar liefst 1775 gram een beetje bulky en zo'n 20% zwaarder dan zijn broertjes op de markt. De combinatie die ik meehad met drie lenzen en de camera is een flink gewicht op je rug, zeker als het statief ook nog mee moet. De handligging vind ik perfect, alles onder bereik, een goede grip en niet te glad. Ook met de zware objectieven is de verhouding gewoon goed.

De autofocus

Ja daar is dan het eerste puntje van kritiek. Zeker in de continue focus stand (bewegende onderwerpen naar de camera toe) werkt de AF gewoon niet zo goed. Bij ons is dat altijd makkelijk testen. Onze hond doet niets liever dan ballen ophalen, dus we gooien de bal en de hond rent altijd blij terug en dat recht naar de camera. Daarnaast is hij volledig zwart en dat is weer ideaal om het de autofocus systemen moeilijk te maken. Bij twintig foto's op een rij zit je er een paar keer naast en dat kan toch niet de bedoeling zijn. Ik denk zo maar dat er achter de schermen hard gewerkt wordt aan een firmware update om dit probleempje te tackelen. De single shot autofocus daarentegen werkt wel goed. Makkelijk te verstellen meetsystemen en zeker het gebruik van het selectieve autofocus werkt simpel, doeltreffend en accuraat. De camera is niet zo snel met scherpstellen als andere DSLR camera's op de markt, maar snel genoeg voor normaal gebruik.

Scherpstelpunt verplaatst naar rechtsboven, op het midden van de bloem.

Handmatig scherpstellen met de Live view modus ingeschakeld is een beetje lastig. Dit komt doordat het beeld van de LCD zacht is en weinig contrast heeft. Gebruik je Focus peaking dan wordt het allemaal een stuk beter en dit is zeker handig bij macro en zelfs noodzakelijk als je de pixelverschuivings modus gebruikt.

Dynamisch bereik

Dit wordt vrijwel nooit weergegeven door de fabrikanten bij de specificaties, maar is wel een erg belangrijk aspect. Het dynamisch bereik is het aantal stops verschil tussen licht en donker dat een sensor aan kan. Bij de Pentax is dat groot, groter dan bijvoorbeeld bij een vergelijkbare Canon camera en je ziet dat terug in je foto's. Geen uitgebeten luchten, veel doortekening in de donkere partijen en in een beeldbewerkingsprogramma zoals bijvoorbeeld Lightroom voldoende speelruimte voor bewerking.

Bij een foto met zoveel tegenlicht is het dynamisch bereik goed te zien. Dezelfde foto gemaakt met een wat mindere camera zou een volledig zwarte stam laten zien en hier zie je buiten kleur ook gewoon nog heel veel detail in de donkere partijen. 52°47'22" N 6°37'7" E

De belichting

Tijdens de drie dagen wandelen en fotograferen hebben we niet het mooiste weer van de wereld, maar het is wel zomer en er is dus voldoende licht. De Drentse hei en bossen is ons speelterrein. Wat mij opvalt aan al mijn foto's is dat ze wat tam zijn. Wat vlak en niet sprankelend. Er lijkt wel te weinig wit in het beeld te zitten en als je bij het bewerken de witte tinten flink ophaalt zie je direct een verbetering. Nadeel is wel dat je dan ook veel verandert in de luchten en dat wil je nu juist weer niet. Omdat ik twijfelde ben ik eens gaan googlelen en heb ik naar voorbeeldfoto's gezocht op bijvoorbeeld Flickr en bij diverse Pentax ambassadeurs op facebook. Ook daar zie ik hetzelfde beeld terugkomen. Nu is dit een kwestie van smaak en dus geen waarde oordeel, maar voor mij wel een puntje. De foto's tonen wellicht wat ik bedoel.

Review Pentax K-1 - Lightroom instellingen
Lightroom instellingen
Belichting
+0,60
Hooglichten
-4
Schaduwen
-2
Witte tinten
+8
Zwarte tinten
-10
Helderheid
+9
Review Pentax K-1 - Lightroom instellingen
Lightroom instellingen
Belichting
+0,20
Hooglichten
-2
Schaduwen
-1
Witte tinten
+60
Zwarte tinten
+5
Helderheid
+9

De scherpte

Specificaties van camera's, het aantal megapixels en al die mooie verhalen en studio-opnamen; het zegt mij allemaal niet zoveel. Hoe de camera zich in de praktijk gedraagt en hoe de foto's er na een dagje fotograferen eruit zien vind ik persoonlijk veel belangrijker. Ook omstandigheden spelen dan een rol. Een camera kan bijvoorbeeld perfect zijn voor het fotograferen van modellen op de catwalk, maar zich opeens heel anders gedragen als je bruine, grauwe vogeltjes tussen het riet in de winter wilt fotograferen. In Dwingelo staat een prachtig object om de scherpte van de Lenzen en de weergave mogelijkheid van details van de sensor goed te laten zien. De radiotelescoop bij Dwingeloo. 52°48'43" N 6°23'46" E

Scherpte
De scherpte, die is gewoon perfect. De foto is in RAW genomen en bewerkt in Lightroom. Als je goed kijkt zie je dat de schuine lijnen in beeld kleine trappetjes in plaats van lijnen lijken. Als je in JPEG fotografeert heb je dit probleem minder, omdat Pentax dit softwarematig in de camera corrigeert. Het lensprofiel in Lightroom of andere Adobe programma's is dus niet zo compleet als Pentax zou kunnen aanleveren.

Chromatische abberatie
Wat je ook ziet op sommige plekken in beeld is chromatische abberatie. De paarse en groene kleuren in de trap achter de schotel. Ook dit is software matig te verwijderen. Overigens treedt chromatische abberatie het snelt op bij grote contrastverschillen en het is dus zeer knap dat in de lijnen van de schotel zelf dit fenomeen niet is aan te treffen.

Scherpte
De scherpte, nou oordeel zelf, die is gewoon perfect. De foto is in RAW genomen en bewerkt in Lightroom. Bij beoordeling van dit soort foto's moet je er ook altijd rekening mee houden dat je door tientallen meters luchtlaag fotografeert die vol zit met vochtdeeltjes, stof en wat er meer in de lucht hangt. De schuine lijnen in beeld zijn geen kleine trappetjes meer, maar gewoon mooi recht.

Chromatische abberatie
Nergens in het beeld is een paars of groen randje te vinden en dat zegt veel over de kwaliteit van dit objectief en wellicht Adobe die hier waarschijnlijk wel beschikt over de juiste lensprofielen.














Bovenstaande foto's leidde bij ons op de zaak tot een flinke discussie. Eén van mijn collega's vond dat ik de camera wellicht onrecht aandeed omdat ik de RAW converter van Pentax zelf niet gebruikt had om te kijken of het resultaat dan niet beter was. Zelf ga ik van het standpunt uit dat 90% van de gebruikers Adobe gebruikt voor de bewerking van foto's en dat Pentax dan maar moet zorgen dat zij de juiste profielen compleet aanlevert aan Adobe.

Pixel shift super resolutie

Als scherp nog niet scherp genoeg is kunnen we altijd nog gebruik maken van de functie pixelverschuiving. Hasselblad noemt het multishot, Olympus High res shot maar er zijn verschillen en wat zijn deze precies ?

De uitleg in het kort

De camera maakt vier opnamen achter elkaar waarbij de sensor steeds één pixel verschuift. Het resultaat is een opname met viermaal de standaard resolutie en extreem scherp.

De lange

Een CMOS sensor is opgebouwd uit pixels, dit zijn fotodiodes met daarboven een microlensje om het licht op te vangen. De camera ziet dus alleen verschil in lichtintensiteit per pixel. Om een kleurenbeeld te maken is er over de sensor een Bayer mozaiekfilter geplaats met de kleuren Rood, Groen en Blauw (RGB) hetgeen de software van de camera in staat stelt om een interpretatie te maken van de kleur.

Een single-shot opname levert per pixel 1 kleur op (met een bepaalde densiteit) en voor de overgebleven twee kanalen bepaalt de software aan de hand van reken- en giswerk de waarden. Bij een pixel shift opname heeft iedere pixel zijn volle informatie zodat kleurweergave, detaillering en scherpte dramatisch toeneemt. Bij een 4x pixel shift opname wordt de sensor exact 1 pixel per opname verschoven.

Het verschil met Olympus

De Pentax sensor verschuift bij iedere opname werkelijk 1 pixel met als doel een werkelijke kleur per pixel daar waar Olympus 8 opnamen gebruikt met een halve pixel verschuiving. Het resultaat is een verminderd micro contrast per pixel met een hogere resolutie bij Olympus en een uitstekend micro contrast bij Pentax. Daarnaast is ieder frame van de Pentax een volledig beeld hetgeen correctie van bewegingsartefacten mogelijk maakt terwijl de samenvoeging (in camera) van Olympus vaak resulteert in lelijke bewegingsartefacten. Pentax levert dan ook nog eens de beelden afzonderlijk van elkaar als RAW aan en alle bewerking in Adobe is dus nog mogelijk. Met name musea en andere bedrijven die willen digitaliseren doen er dus goed aan om goed te testen. Maar genoeg technisch gepraat en terug naar de praktijk.

De praktijk.

Je onderwerp moet stil staan en dan bedoel ik ook héél stil. Camera op statief en op straat geen auto's in de buurt, op het gras of in de sneeuw niet lopen of bewegen binnen vijf meter van de camera. Dit was tijdens mijn trip wat lastig, maar toch een paar pogingen gewaagd.

Creatief met pixelverschuiving

Omdat je onderwerp stil moet staan tijdens de opname kunnen je dit gegeven natuurlijk ook creatief inzetten. We kennen allemaal de voorbeelden van lange sluitertijden foto's gemaakt met grijsfilters, maar door goed gebruik of misbruik te maken van pixelshift krijg je mooie of in ieder geval vreemde effecten.

Paaltje staat natuurlijk stil maar de takjes en het gras bewegen in de wind. 4 opname met op iedere opname een graspriet of blaadje op een andere plek zorgt voor vervreemding.

Het frame van de schommel stond stil, niet perfect stil en dat zie je als je uitvergroot. De schommel zelf beweegt natuurlijk en het lijkt een lange sluitertijdfoto, maar in werkelijkheid is de sluitertijd 1/800 sec.

De field test

Tijdens onze drie dagen in Drenthe gaat de camera iedere dag mee op stap en ervaar je hem in de praktijk. De handligging is goed met alle drie de lenzen en de camera voelt comfortabel en goed aan. De bediening is een eitje. Na 1 dag spelen voelt de camera al aan alsof je hem al tijden hebt en vind je moeiteloos iedere knop of instelling en dan praat ik ook over de wat ingewikkeldere instellingen die op andere camera's soms een ware zoektocht in het menu opleveren. Helaas kon ik de functie sterrenspoor vanwege de bewolking niet testen. Onderweg kwam ik nog wel een veel gemaakte fout van natuurbeheerders tegen. Een prachtig gebouwde vogel kijkwand aan een mooi vennetje. Het is inderdaad een kijkwand, alle lenzen die je voor vogelfotografie met een reflex nodig hebt passen niet door de gemaakte gaten. Kwestie van jammer dan, na een half uur lopen.

GPS bij beeld

Zoals je kan zien bij bovenstaande foto plaats ik soms de GPS coordinaten bij de foto's. Dit kan omdat de Pentax beschikt over een ingebouwde GPS die de GPS data automatisch in de Exif van de gemaakte foto's plaatst, en dat doet hij zowel in JPEG als RAW. Voor een natuurfotograaf is dat geweldig handig. Als schrijver van reviews natuurlijk ook, want zo kunnen jullie zien waar ik was. De Pentax verbruikt in deze stand ook nog eens erg weinig stroom en ook dat is prettig. Sommige camera's van andere merken verbruiken met de GPS aan zoveel stroom dat de accu binnen een paar uur leeg is. Bij de Pentax stond de GPS constant aan en was het stroomverbruik minimaal. Wat je vastlegt zijn de lengtegraad, breedtegraad, hoogte, universele wereldtijd UTC en de kompasrichting waarin je hebt gefotografeerd. Terugkijken of delen van je locatie kan in Google maps en Google Earth.

Eind goed, al goed

Eind goed, al goed. Nee, zo ver zou ik niet willen gaan. Eind goed, zeer goed dat wel maar dan met een strafpunt voor de autofocus. Daar waar alles in de camera zeer goed tot superb in kwaliteit is valt de autofocus, met name bij bewegende onderwerpen, gewoon tegen (snelle beweging naar de camera toe). Daarmee is de camera naar mijn idee ongeschikt voor sportfotografie, maar... Voor al het andere is de Pentax een uitstekende Full Frame spiegelreflex tegen een hele lage prijs. De lenzen zijn uitstekend van kwaliteit en zeer goed en degelijk gebouwd. De camera blinkt uit in scherpte (vergelijkbaar met camera's die ruim twee keer zo duur zijn), biedt op het moment van schrijven het beste dynamisch bereik in zijn klasse en blinkt uit in eenvoudige bediening met hoogstaande ingebouwde features. De ingebouwde zaklantaarns maken de camera ook nog eens uniek en om te eindigen zoals ik begon.

De Pentax K-1 is eigenlijk net als ons avondeten op de camping. Een zeer goed gevulde camera, die er goed uitziet, met uitstekende features tegen een zeer goede prijs. Naar mijn smaak mag er standaard iets meer wit in beeld, maar het smaakt fantastisch en het smaakt naar meer...

Ed's score voor dePentax K-1

4/5

Geplaatst in: Tags:
Ed Dorrestein

Fotograaf / Safarigids

Ed Dorrestein heeft een passie voor natuur- en wildlife fotografie. Hij is zijn carrière in 1984 begonnen als trouwfotograaf, waarna hij jarenlang werkzaam is geweest binnen de camerabranche (waaronder als mede-eigenaar van Cameraland). Ed heeft tevens ruime ervaring als safarigids en gaat nog steeds jaarlijks reizen en fotograferen in Afrika. Hij test regelmatig camera's en schrijft en vertelt daar uitgebreid over.