Review Panasonic G80

Panasonic lijkt soms wat minder op te vallen tussen het hedendaagse camerageweld, ondanks mooie innovaties op bijvoorbeeld het gebied van 4K film en foto. We besteden daarom graag wat extra aandacht aan de G80, een systeemcamera met semiprofessionele functies, zoals een weerbestendige uitvoering. Is de Lumix DMC-G80, zoals zijn volledige doopnaam luidt, geschikt als camera voor de veeleisende vrijetijdsfotograaf? We proberen hier achter te komen door het inzetten van deze camera in verschillende situaties en bij verschillende onderwerpen.

Systeemcamera versus spiegelreflex

Sinds de komst van de systeemcamera in 2008 is dit type camera helemaal ingeburgerd en volwassen geworden. Fabrikanten hadden misschien verwacht dat het succes ten opzichte van de spiegelreflex groter zou zijn, maar dat is niet echt uitgekomen. Spiegelreflexen zijn er nog steeds en dat er minder van deze camera's verschijnen zal wellicht meer met de crisis te maken hebben. Het grootste argument, een camera met dezelfde mogelijkheden maar met een veel kleiner formaat dan de spiegelreflex, was ook niet helemaal realistisch. De echt kleine modelletjes zijn net zo klein als een compactcamera maar bieden door de grotere beeldsensor wel een betere beeldkwaliteit en de mogelijkheid om lenzen te wisselen. Deze kleine systeemcamera's blijken echter niet aantrekkelijk voor de spiegelreflexgebruiker.

Eisen

Een spiegelreflexgebruiker heeft volgens mij een aantal eisen, waarvan een aantal waarschijnlijk onbewust, voor hij over zou willen stappen van een spiegelreflex naar een systeemcamera. Uiteraard kijk je eerst welke objectieven er leverbaar zijn voor de camera van jouw keuze. Fotografeer je vooral vogels en wildlife dan heb je beslist een sterke en bij voorkeur lichtsterke tele nodig. Het aantal objectieven voor systeemcamera's is nog steeds wat beperkter dan bij spiegelreflexen. Maar dat hoeft geen probleem te zjn als de lenzen die jij wenst wel in het assortiment zitten. Je wilt er ook niet op achteruitgaan wat betreft handligging en ruimte voor je vingers als je naar een systeemcamera overstapt. Het helpt ook als de systeemcamera op een spiegelreflex lijkt, dat is vertrouwd en je ziet er wat meer als een serieuze fotograaf uit.

De uitvinders

Wat dat laatste betreft zit je goed bij de G-serie van Panasonic. Het eerste model, de G1 die op de Photokina in 2008 werd geïntroduceerd, tevens de allereerste systeemcamera op de markt, leek al op een miniatuurversie van een spiegelreflex. Het Micro Four Thirds systeem is in samenwerking met Olympus ontwikkeld. Terug naar de moderne tijd en de G80 die we voor deze review van een mooie lens, de Lumix G Vario 12-60/3.5-5.6 ASPH. Power O.I.S, en een battery grip, de DMW-BGG1, uitrusten. Panasonic stuurde ons overigens een camera met een G85 opdruk. Zo heet de camera in Duitsland, de Nederlandse versie (G80 dus) was nog niet leverbaar.

Battery grip

De weerbestendige battery grip heeft ruimte voor één (meegeleverde) DMW-BLC12 accu terwijl de meeste battery grips ruimte voor twee accu's hebben. Bij een grip met twee accu's echter kun je de accu van de camera meestal niet gebruiken, omdat een deel van zo'n grip in de accuruimte van de camera geplaatst wordt. Dat hoeft bij de DMW-BLC12 niet. Kortom: een verdubbeling van de capaciteit. Na het monteren van deze grip voelt de camera meteen een stuk degelijker aan, en je hebt meer ruimte voor je vingers. Het slot voor het geheugenkaartje zit aan de zijkant en niet in het accuvak zoals bij de G7, je kunt het kaartje dus ook snel vervangen als de grip onder de camera zit. Ik maakte verschillende portretten in de verticale opnamestand en waardeerde de extra knoppen voor het fotograferen in verticale opnamestand. Je kunt de ontspanknopkop op de battery grip indrukken of het AF-punt verplaatsen zonder je arm in een onnatuurlijke hoek te hoeven buigen

Professionele handligging

Denk nou niet dat de camera niet degelijk aanvoelt zonder de batterijgreep, want dat is wel degelijk zo. Hij voelt echt aan als een professionele camera, met een forse handgreep en een niet te laag gewicht. Er is ook zonder de grip al zoveel ruimte voor je duim dat je niet steeds onbedoeld knopjes op de achterkant indrukt. Heb je grote handen dan is er net te weinig ruimte voor je pink op de handgreep. De bekleding is van een stroef rubberachtig materiaal waardoor er nog meer houvast is. De camera is afgedicht tegen stof, zand en water en dat geeft natuurlijk een veilig gevoel als je op regenachtige dagen of bijvoorbeeld op het strand tijdens een storm fotografeert. Uiteraard moet je lens dan ook spatwaterdicht zijn en dat geldt gelukkig voor de 12-60/3.5-5.6. Deze lens wordt als de betere kitzoom gepositioneerd, met een (vergelijkbaar) zoombereik van 24-120 mm en een hoogwaardig optisch ontwerp met drie asferische lenselementen, een ED element en een diafragma met afgeronde lamellen waardoor de bokeh mooi zou moeten zijn.

Menu

We zijn de tijd al lang voorbij dat het menu van een Panasonic camera vol zat met bewegende symbolen om een bepaalde functie te illustreren. Dat kwam wat onvolwassen over en echt duidelijker werd het ook niet van. Tegenwoordig zijn de menu's behoorlijk strak en bijna vergelijkbaar met die van de gemiddelde DSLR van Nikon of Canon. Het blijft wel jammer dat het menu en de handleiding niet echt goed vertaald zijn. Een voorbeeldje uit de handleiding: 'Automatisch instellen van het brandpunt', waar dan de autofocus mee bedoeld wordt. Of 'Golfstoring' waar trilling mee wordt bedoeld. Stoor je je aan zulke zaken, zet de camera dan op de Engelse taal.

Dubbele beeldstabilisatie

De Panasonic GX80 heeft de mogelijkheid om de ingebouwde beeldstabilisatie te combineren met die in de lens. Panasonic kon deze unieke Dual IS functie ontwikkelen omdat ze voorheen (alleen) stabilisatie in de objectieven aanbood en sinds kort ook in sommige camera's zoals de G80. Bij de G80 wordt dit Dual IS 2 genoemd, omdat het al weer verbeterd is; er wordt een nieuw algorithme en een nieuwe gyro-sensor toegepast waardoor het voordeel in theorie nu 4.5 stops is. De beeldstabilisatie werkt opvallend goed, je kunt gerust fotograferen met bijvoorbeeld een tiende seconde. Bewegende onderwerpen kunnen dan uiteraard wel onscherp afgebeeld worden, het gaat logischerwijs alleen om je eigen trilling. Bij gebruik van een lens zonder ingebouwde stabilisatie, zoals telescopen via een digcope adapter of vreemde objectieven via een lensdapter heb je altijd nog de beschikking over de in de camera gebouwde stabilisatie.

Extreem stille sluiter

Zeer opvallend is de extreem stille sluiter van de G80. Alsof je met een oude Leica met een doeksluiter werkt. Volgens Panasonic komt dat door de plaatsing van een frontplaat van aluminiumlegering, maar aan de achterkant hoor je de sluiter ook bijna niet! Ideaal dus als je niet op wilt vallen tijdens het fotograferen in een stille kerk, zoals tijdens een trouwplechtigheid. Je kunt ook de Stille Modus inschakelen, dan wordt de elektronische sluiter geactiveerd waardoor je helemaal geen sluitergeluiden hoort. Je kunt dan echter niet meer flitsen.

Multifunctioneel scherm

Opvallend is ook het scherm dat via een scharnier aan de zijkant uitgeklapt en in elke richting verdraaid kan worden. Sinds enkele jaren zien we deze constructie helaas steeds minder op camera's verschijnen. Als het scherm al uitklapbaar is, kan dat meestal alleen naar beneden en naar boven, maar het is niet te verdraaien. Een uitklapbaar scherm is al een stuk veelzijdiger dan een vast scherm, je kunt moeiteloos uit hoge of lage posities fotograferen, zoals vlak over de grond. Bij fel zonlicht is het fijn dat je het scherm zo kunt verdraaien dat er geen direct zonlicht in het scherm valt. Een scherm dat je ook kunt verdraaien, zoals hier, gaat nog een stapje verder, je kunt bijvoorbeeld selfies maken en het scherm - als je de camera opbergt - zo verdraaien dat het kwetsbare glas aan de binnenkant zit.

Aanraakscherm

Het scherm heeft aanraakfunctionaliteit, waardoor je zowat alles door het aanraken van het scherm met je vinger in kunt stellen en wijzigen. Het is mogelijk dat je het nut daar niet van in ziet, maar ook dan heeft het aanraakscherm enkele handige functies die voor elke gebruiker nuttig kunnen zijn. Zo is het heerlijk dat je tijdens het fotograferen op statief kunt scherpstellen en zelfs afdrukken (als je dat wilt) door je vinger op het in het scherm afgebeelde onderwerp te leggen. Heel handig is ook de functie waarbij je het scherpstelpunt snel kunt verplaatsen met je vinger in het uitgeklapte scherm terwijl je door de zoeker kijkt.

Elektronische zoeker

Nu we het toch over de elektronische zoeker hebben, het beeld is scherp en lekker groot. De resolutie van 2.36 miljoen beeldpunten is niet veranderd, maar de vergroting is verhoogd van 0,7x (bij de G7) tot 0,74x en de eyepoint (de plaats waar je oog het beeld scherp ziet) is nu 20 mm in plaats van 17,5 mm. Hierdoor zal de gemiddelde brildrager door de zoeker kunnen kijken zonder de bril af te moeten doen en dat klopt ook wel. Je kunt kiezen tussen handmatig schakelen tussen zoeker en scherm maar de camera kan dat ook automatisch doen via de infraroodsensor in het zoekeroculair en dat werkt echt probleemloos.

Nieuwe fotomogelijkheden in 4K

Panasonic zet sinds enige tijd vol in op 4K. Het is natuurlijk heel aardig dat je zelf content kunt maken als je een UltraHD televisie hebt, want televisie-uitzendingen zijn er nog niet in deze kwaliteit. Houd wel rekening met de beperkingen van 4K video, zoals dat je een zeer krachtige computer en een duur programma nodig hebt om de opnamen te bewerken en dat de bestanden heel groot zijn. Panasonic gebruikt de 4K resolutie ook voor bijzondere vormen van fotografie, zoals 4K Foto en Post Focus. De kwaliteit van de resulterende 8-megapixelbeelden is prima, een afdruk op A4 ziet er uitstekend uit. Bij 4K Foto kun je achteraf een foto uit een 4K filmclip selecteren en opslaan. Handig als je een belangrijke, maar kortdurende gebeurtenis wilt fotograferen. De camera maakt 30 beelden per seconde zodat hét moment er zeker bij zal zitten. Bij Post Focus is het zelfs mogelijk om achteraf het scherpstelpunt te selecteren. De camera maakt in enkele seconden een filmclip waarbij op elke deel van de scene wordt scherpgesteld. Dit is logischerwijs alleen geschikt voor stilstaande onderwerpen.

Focus Stacking

Het nieuwe Focus Stacking is een afgeleide van Post Focus, het is een handige, automatische manier om de scherptediepte te vergroten. Zo kun je bij macrofotografie, waarbij de scherptediepte flinterdun is, zorgen dat niet alleen de kop maar de hele vlinder scherp is. Je maakt een foto in de Post Focus modus en daarna kies je voor de Focus Stacking functie. Je kunt nu kiezen tussen twee methodes: Automatisch Samenvoegen en Bereik Samenvoegen. Bij de eerste methode maakt de camera zelf een selectie waarbij er een voorkeur is voor het dichtbij gebied. Zelf zou ik voor de andere methode kiezen, waarbij je zelf het scherptegebied met je vinger kunt selecteren. Je tikt twee gebieden aan die scherp moeten zijn en de camera zorgt ervoor dat alles daartussenin ook scherp zal worden. Deze functie werkt prima bij stationaire onderwerpen.

Keuzes, keuzes

Om nog even terug te komen op 4K Foto en andere innovatieve uitvindingen; ik betrapte me er op dat ik die functies regelmatig vergat te gebruiken. Soms is het ook moeilijk kiezen tussen bijvoorbeeld 4K Foto en de burstfunctie. Bij 4K Foto is de resolutie maximaal 8 megapixel en de snelheid 30 bps, bij Burst heb je volledige resolutie en een seriesnelheid van zes (met continu AF), negen (alleen AF bij begin van serie) of zelfs 40 bps (bij elektronische sluiter).

Focus Sensitivity

De autofocus werkt echt razendsnel. Het enige verschil met een spiegelreflex is dat het beeld, vlak voor de scherpstelling is bereikt, even trilt. Nieuw is dat je de gevoeligheid van de autofocus aan kunt passen. Misschien heb je de neiging om meteen maar de hoogste instelling (+2) te kiezen maar dat is niet altijd het beste. Het gaat er om hoe snel de continu autofocus in de AFC- en AFF-modus bij bewegende onderwerpen reageert. Als het om slechts een enkel onderwerp zonder storende factoren gaat kun je de hoogste snelheid kiezen. De AF zou dan echter ook sneller kunnen reageren op bijvoorbeeld een drukke achtergrond en dat wil je dan weer niet. De normale autofocus werkt dankzij de DFD (Depth from Defocus) techniek razendsnel en zelfs tracking oftewel het volgen van bewegende onderwerpen, gaat heel goed.

Filmen

We hebben het nog niet echt over filmen gehad. Zelf film ik wel eens een stukje, maar de kwaliteit en mogelijkheden van de filmfunctie van een camera is voor mij geen onderscheidend aankoopargument. Ben je wel een enthousiast filmer of hoop je dat nog eens te gaan worden, dan kun je prima bij Panasonic terecht. Panasonic heeft uiteraard de GH4 en de aangekondigde GH5, echt professionele filmsysteemcamera's, maar de G80 biedt ook een 4K met een geweldige kwaliteit en veel mogelijkheden. De beeldstabilisatie doet zijn werk ook prima tijdens het vastleggen van bewegende beelden. Als je echt gaat pannen heeft de stabilisatie daar soms wat moeite mee, alsof hij die beweging tegen wil gaan.

No low pass

Sinds enige tijd zien we de trend dat camera's zonder low-pass filter werken. Zo'n filter heeft de taak om moiré bij kleine details te voorkomen, het doet dat door het licht onscherp maken van het beeld. Door het weglaten van het filter gaat de beeldscherpte dus wat omhoog, hoewel het verschil met het blote oog niet direct te zien is. We hebben al eerder bij de review van de GX80 (die dezelfde 16 megapixel beeldsensor zonder low-pass filter heeft) gezien dat de scherpte van een hoog niveau is maar dat je heel soms toch nog wel wat moiré tegen kunt komen. Dit kun je dan achteraf redelijk eenvoudig in bijvoorbeeld Photoshop verwijderen.

(Semi)professionele eigenschappen

Naast een uitstekende beeldkwaliteit, een snelle werking en dito autofocus is er een aantal reeds genoemde (semi)professionele eigenschappen. Dit zijn flinke verbeteringen ten opzichte van het voorgaande model, de G7. Allereerst denken we dan aan de zeer degelijke bouw en de uitstekende handligging met voldoende ruimte voor je vingers. Dit kan nog verbeterd worden door aanschaf van de battery grip. Dat de camera geen problemen heeft met regenwater, stof en zand is ideaal; als andere fotografen hun spullen moeten inpakken ga jij rustig door met fotograferen of filmen. Professioneel is ook de extreem stille sluiter, perfect bij het fotograferen in stille ruimtes. De elektronische zoeker heeft een scherp en groot beeld en het lcd-scherm is heel veelzijdig omdat je het uit kunt klappen en in elke richting kunt verdraaien.

Spiegelreflexvervanger

Wat mij betreft kwalificeert de G80 zich helemaal als semiprofessionele camera voor de veeleisende vrijetijdsfotograaf. Ik weet ook zeker dat deze camera niet tegen zal vallen als hij een spiegelreflex gaat vervangen. Wat beschikbare lenzen betreft: onafhankelijke lensfabrikanten laten de systeemcamera over het algemeen nog steeds links liggen, maar bij Micro Four Thirds kun je in ieder geval uit het groeiende lensassortiment van Panasonic en Olympus kiezen. O ja, de meegeleverde 12-60/3.5-5.6 is een geweldige lens die een mooi zoombereik combineert met weerbestendige eigenschappen, een razendsnelle AF en een uitstekende beeldkwaliteit. En dat voor een wel zeer interessante verkoopprijs!

Samenvattend

Ik heb tijdens de review periode gemerkt dat van alle camera's op mijn bureau dit de camera is die ik pakte als er een of meerdere opnamen gemaakt moesten worden. Dat is dan een intuïtieve keuze omdat de camera lekker in de hand ligt en snel en trefzeker reageert. De beeldkwaliteit is van een hoog niveau en wat scherpte betreft geheel vergelijkbaar met de gemiddelde systeemcamera of spiegelreflex met APS-C sensor. Er is door de ruisonderdrukking soms wat minder detail te zien bij opnamen in de allerhoogste gevoeligheden, zoals ISO 12.800 en 25.600, maar wanneer gebruik je die nou? ISO 1600 en heel soms 3200 is de maximale gevoeligheid die ik zelf gebruik bij welke camera dan ook. Als je het onderste uit de kan wilt halen, fotografeer je natuurlijk in RAW. Je kunt dan zelf bepalen hoe sterk de ruisonderdrukking moet werken, en eventuele tekortkomingen bij de belichting en witbalans zijn verliesvrij op te lossen. Ik merk overigens dat ik nauwelijks nog gebruik maak van de draadloze functies zoals actuele camera's die bieden. Eigenlijk jammer, want er is heel veel mogelijk en het werkt na het eenmalig instellen perfect!