Review Nikon D500

Rond 2005 stapte ik in de wereld van de spiegelreflex camera's. De digitale spiegelreflex welteverstaan. In de decennia voorafgaand had ik altijd met de analoge Praktica en Minolta SLR camera's gefotografeerd, maar de hernieuwde intrede verplichtte me in die tijd om te kiezen voor Nikon of Canon. Meer was er toen niet.

Ik stond voor de balie in de fotowinkel met zowel de Nikon D70 als de Canon EOS 20D voor mijn neus. Twee camera's die aan elkaar gewaagd waren. Twee concurrenten waarbij het slechts in details met elkaar verschilde. Ik wilde graag de Nikon maar kocht uiteindelijk de Canon. Waarom? Omdat de Canon beter in de hand lag, prettiger aanvoelde en de knoppen veel logischer leken. Een heel persoonlijke keuze.

Nu, bijna twaalf jaar later, fotografeer ik nog steeds met Canon en bezit een heel groot assortiment aan spullen die alleen gebruikt kunnen worden voor het merk waarvoor ik toen had gekozen. Zodoende zit je als fotograaf al snel ‘vast' aan een bepaald merk.

Het kiezen van een camera is iets wat mijn inziens op deze manier moet gebeuren: je moet een camera in de hand houden, voelen, gebruiken, bedienen. Dan pas, en alleen dan, weet je of het iets voor je is. Het merk doet er niet toe, of mag er niets toe doen. En zowaar, de kwaliteit van de verschillende merken ontloopt elkaar tegenwoordig alleen op de kleine details. Je kunt vrijwel geen slechte camera meer kopen, en al zeker niet in het prijssegment dat vanaf een kleine duizend euro gaat. Ik ben tevreden met mijn Canon, ik ken de kracht, de bediening, en de tekortkomingen.

En ondanks dat alles is het altijd interessant om naar andere merken te kijken, maar niet om deel te nemen aan de al jaren voortdurende, zinloze strijd, tussen de Canonians en de Nikonians. Door die strijd stappen fotografen over van het ene merk naar het andere omdat een camera een stop meer dynamisch bereik heeft, een ISO waarde hoger kan reiken, of een beeldje meer per seconde kan verwerken, om vervolgens het merk waar ze vandaan komen te vervloeken. Ik denk dan; het gras bij de buren is altijd groener. Misschien niet vandaag, maar zeker morgen of overmorgen. Hoe groen dat gras is kon ik nu zelf ervaren toen Cameraland de gelegenheid bood om een Nikon D500 te testen.

Canon vs Nikon – proloog

Als Canon gebruiker is het wennen als ik de D500 in handen krijg. Noem je de Canon een camera van het vaste land, dan is de Nikon de Engelse camera. De lensvatting draait de andere richting in, net als het instellen van de scherpstelling en de brandpuntafstand op zoomobjectieven. Maar hoe anders de draairichting, de verdeling van de knoppen of de menustructuur op de camera ook is; de basis blijft gelijk. Het is een leuke ontdekkingsreis om uit te vinden waar de belangrijkste instellingen te vinden zijn. Natuurlijk moet ik uiteindelijk verder zoeken naar de wat meer specifieke aanpassingen, om zo de camera volledig naar mijn hand te zetten (ik heb er geen gebruiksaanwijzing bij geleverd gekregen), maar dat zijn als het ware de 'puntjes op de i'. Met andere woorden, na een kwartiertje met de D500 spelen kon ik als doorwinterde Canon gebruiker alvast aan de slag met fotograferen. Dat tweaken van de camera volgde later wel.

Het is zo gemakkelijk om direct naar de Canon EOS 7D Mark II te grijpen voor een vergelijk. Beide camera's zijn bestemd voor snelle actie. Beiden hebben een cropfactor om maximaal gebruik te kunnen maken van langere brandpunten. Is de Nikon sneller dan de Canon? Hoe zit het met het dynamische bereik? Is de AF van de Canon beter dan de Nikon? Het is moeilijk als gebruiker van een van deze twee zwaargewichten (of lichtgewichten, want beide camera's zijn kleinere versies van de racemonsters D5 en 1Dx Mark II), om volkomen objectief te blijven en de camera echt naar waarde te beoordelen.

De Nikon is wennen voor mij, natuurlijk. Het wekt soms enige ergernis op, natuurlijk. Hoewel een groot deel van de voorkeursinstellingen die ik op mijn EOS camera' s heb ook op de D500 zijn ingesteld, mis ik toch een aantal belangrijke zaken. Het lijken direct een aantal belangrijke nadelen van deze overigens prachtige camera te zijn. Maar dan besef ik me dat ik toch enigszins bevooroordeeld ben. Dit is het grote gevaar bij het reviewen van een camera van het ‘andere merk'. Ik ben zo gewend aan de menustructuur, de plek waar ik instellingen kan vinden en de bediening van een EOS camera, dat het meer tijd kost om deze camera echt te leren kennen. Gaandeweg ontdek ik steeds meer details, over waar en hoe ik alles kan instellen. De lijst met nadelen, die al meteen zo lang was geworden dat het me een ongemakkelijk gevoel gaf, kan gelukkig van tafel.

Bediening van de D500

Natuurlijk zal ik er niet aan ontkomen om de manier van instellen, de positie van knoppen en het menu van de camera te vergelijken met wat ik gewend ben, hoezeer mijn voornemen ook was om dit zo min mogelijk te doen. Alle basisinstellingen van de camera zijn uiteraard via knoppen in te stellen. De layout zal voor de Nikon gebruiker een feest van herkenning zijn. Sterker nog, je hoeft geen Nikon gebruiker te zijn om het gros van de functies direct te vinden en te bedienen. Daarin verschillen camera's niet of nauwelijks. Maar dat zijn alleen de basis instelmogelijkheden. Er is meer.

Het duurt iets langer om de knopcombinaties te vinden of te begrijpen. Sommige knoppen zitten op ongewone of zelfs verborgen plekken. Zo is het instellen van de auto-ISO een andere knop-combinatie als het instellen van een handmatige ISO waarde. Er zit een “info" knop op, en een knop met een grote letter ‘i', wat ook het woord ‘info' suggereert. Een speciaal toegewezen knop voor bracketing is wat verloren aan de voorzijde, links op het prismahuis gepositioneerd. Op de zijkant van de bajonetvatting zit een knop om te schakelen tussen AF en manual focus, een schakelaar die vervolgens ook weer op de objectieven te vinden is. In de AF schakelaar op de camera zit de knop verborgen om de AF instelling te wijzigen. De hoofdschakelaar rond de ontspanknop is iets wat me vreemd voorkomt en het risico met zich meebrengt van het per ongeluk uitschakelen van de camera in het heetst van de strijd. De custom functietoetsen hebben maar een beperkt aantal functies die er aan toegewezen kunnen worden, met name functietoets 2 (Fn2) die bovendien op een vreemde onlogische positie zit. Sommige dingen zijn niets meer dan wennen, andere blijven vreemd.

Het is altijd fijn om een camera te hebben waar veel ingesteld kan worden via echte knoppen of draaiwieltjes. Zo ben ik heel erg te spreken over het draaiwiel voor de opnamestand (enkelbeeld, seriebeelden, selftimer, etc). De bracketing knop, ondanks de vreemde plek, is erg prettig, zeker omdat niet alleen het aantal stops direct ingesteld kan worden, maar ook het aantal bracketing opnamen. Perfect. Eenmaal gevonden, dan zit de knop voor de AF standen op een ideale plek. En als je de verlichting van het LCD scherm aanzet – met de hoofdschakelaar – blijken een aantal knoppen op de achterzijde van de camera ook op te lichten. Perfect.

Links op de camera zit een kwartet van knoppen voor misschien wel de belangrijkste instellingen van de camera – op één na. We vinden daar de knop voor de belichtingsstand (PSAM), de belichtingsmeting methode, de witbalans, en... de beeldkwaliteit. Het is een vreemde keuze van Nikon om die laatste mogelijkheid zo prominent op een camera aanwezig te laten zijn. Hier had bijvoorbeeld beter de bracketing-knop kunnen zitten.

Wat jammer is – en wat ik bij veel, zo niet de meeste andere camera's ook terug zie – is de verplichting om manual belichtingsstand te moeten kiezen om bij de BULB stand te komen. Daarentegen was het dan weer een aangename verrassing om de zogenaamde T-stand aan te treffen. Deze geeft de mogelijkheid om de ontspanknop in te drukken om de sluiter te openen, waarna deze zo lang open blijft staan tot de ontspanknop wederom ingedrukt wordt. Perfect.

Wat redelijk nieuw is, zo heb ik me laten vertellen, is de aanwezigheid van de joystick op de achterkant van de camera. Deze is bestemd voor het kiezen van een AF punt. Met deze joystick is het niet langer nodig om het de multiknop (die er onder nog steeds aanwezig is) toe te kennen aan het kiezen van een AF punt. De joystick werkt redelijk soepel, en vooral veel prettiger dan een multiknop.

Kantelbaar scherm en weersbestendigheid

Een mooie optie van de D500 is het kantelbare scherm, dat bovendien een rudimentair touchscreen is. Het kantelt naar boven of naar beneden, maar niet opzij. Je kunt het ook niet helemaal omklappen. Voor wie laag bij de grond wil werken is dit een welkome optie. Bovendien is het touchscreen in liveview erg prettig: met je vinger kun je het punt op het scherm aantikken dat je scherp wil hebben, en eventueel direct een opname maken. Dit werkt redelijk nauwkeurig, behalve als je onderwerp erg klein in beeld is. Inzoomen met twee vingers kan bij het bekijken van de gemaakte beelden, maar bestaat in live-view niet tot de mogelijkheden. Daarvoor moet je toch weer de loup-functie gebruiken. Helaas.

De D500 is een camera die weersbestendig is. Met andere woorden, hij moet tegen een klein regenbuitje kunnen. Ik vroeg me af wat een kantelscherm voor invloed heeft op die weersbestendigheid. Bij het nader bekijken van de constructie zie je een soort flatkabel achter het scherm lopen. Het nalezen van de (digitale online) handleiding leert dat Nikon gebruikers waarschuwt om deze kabel niet aan te raken. Als dat al een probleem kan zijn, stel je dan eens voor dat deze nat wordt...

De knoppen van de camera mogen dan voldoende bescherming hebben tegen weersinvloeden, maar aan de onderzijde van de camera is een los rubberen dopje te vinden die de aansluiting voor een battery grip afsluit. Een ietwat vreemde keuze om dit zo te construeren. Ik zie het gebeuren dat dit dopje los kan komen en zo verloren raakt. Niet voor de voorzichtige fotograaf, maar wel voor de fotograaf die de camera intensief gebruikt. Het is een plek waar ik niet graag vocht zou willen zien binnenkomen.

Het menu van de D500

Het menu is weer een ander verhaal. Hierin zie ik gelijkenissen met het menu van EOS camera's, en tegelijkertijd is het helemaal anders. Er zijn tabbladen waarin de verschillende hoofdfuncties van de camera aan bod komen (‘weergave-menu', ‘foto-menu', ‘film-menu', ‘persoonlijke instellingen-menu', ‘setup-menu', ‘retoucheren' en ‘mijn menu' ) , maar geen subpagina's, wat dus inhoud dat er geen verdere verdeling in het menu is gemaakt waar je snel naar toe kan bladeren.

Een groot deel van het instellen van de camera is een kwestie van begrijpen in welk tabblad je moet gaan bladeren. Dat kan het ‘foto-menu' zijn, het ‘setup-menu', maar waarschijnlijker in het ‘persoonlijke instellingen-menu'. De verdeling voelt wat onlogisch aan en ik kreeg het gevoel dat er dingen over de verschillende menu's verdeeld waren die beter bij elkaar gebundeld konden zijn. Ik werd bovendien geconfronteerd met de optie ‘geheugenbank persoonlijke instellingen', waarin – zoals de naam suggereert – persoonlijke instellingen in vastgelegd kunnen worden. Maar wacht, in het ‘foto menu' kan de optie ‘geheugenbank foto-opname menu' ook gekozen worden, en bovendien is er de mogelijkheid om de optie ‘uitgebreide foto menu banken' uit of aan te zetten.

Dit alles suggereert dat er bijzonder veel (persoonlijke) instellingen vastgelegd kunnen worden, maar het is onduidelijk hoe dit exact in zijn werking gaat. In het ‘persoonlijke instellingen-menu' heb ik een tweetal instellingen kunnen vastleggen – en het mooie ervan is dat je er een naam aan kunt geven – om zo van de ene instelling naar de andere te kunnen schakelen zonder veel opties te moeten aanpassen. Maar niet alles wat ik zou willen instellen kan daarin vastgelegd worden. Bovendien is het onduidelijk hoe ik snel van de ene geheugenbank naar de andere kan schakelen zonder direct het menu in te moeten duiken. Een online gebruiksaanwijzing kon me daar ook niet direct een antwoord op geven. Uiteindelijk vond ik een mogelijkheid om het kiezen van een geheugenbank aan een van de custom toetsen toe te kennen. Dit was echter niet de ‘geheugenbank persoonlijke instellingen' die ik aangemaakt had, maar de ‘geheugenbank foto-opnamemenu'. Kun je het nog volgen?

Ik ben ervan overtuigd dat de Nikon D500 veel kan instellen, heel erg veel zelfs. Misschien zelfs zoveel dat het een case study vereist om alles ook daadwerkelijk vlekkeloos in te kunnen stellen. De complexiteit hiervan zou kunnen betekenen dat de camera door veel fotografen niet of nauwelijks optimaal ingesteld zal worden.

WiFi en bluetooth

Het WiFi en Bluetooth logo prijkt op de zijkant van de camera. Het suggereert dat de camera zowel met een netwerk kan communiceren als via Bluetooth met een smart-device. Hoewel strikt genomen correct, zijn de logo's enigszins misleidend. De camera heeft namelijk alleen de mogelijkheid om met een combinatie van WiFi en Bluetooth LE te communiceren met de APP “SnapBridge" op een tablet of smartphone. Het geeft de fotograaf de keuze om automatisch elke gemaakte foto automatisch door te laten sturen, of handmatig foto's die op de geheugenkaart gekozen worden.

De overdrachtssnelheid is erg traag (tussen de 40 kbs en 1 Mbps; bron: dpreview.com) waardoor het niet echt bruikbaar is om heel veel foto's door te sturen naar een tablet of ander smart device, laat staan in hoogste resolutie. Het staat ook haaks op de aanwezigheid van de USB 3.0 aansluiting voor een snelle bestandsoverdracht naar de computer. Immers, dit snelheidsmonster produceert met tien beelden per seconden nogal snel heel veel foto's. Bovendien zal een smart device over het algemeen nooit voldoende geheugen hebben om al die foto's te kunnen ontvangen, mocht je er gebruik van maken.

Hoewel de optie om direct beelden naar een smartdevice door te sturen zinloos lijkt voor een (semi)-professionele camera, bestaat ook de mogelijkheid om de camera via je smart device aan te sturen. Dat is natuurlijk een mooie optie die veel mogelijkheden kan bieden. Ik heb SnapBridge niet geïnstalleerd en de draadloze communicatie niet uitgetest. Ondanks dit alles vermoed ik dat deze communicatiemogelijkheid slechts een eerste stap is in een wereld waarin camera's en smartdevices (of internet) meer met elkaar in verbinding gaan staan.

AF en snelheid

De D500 is een camera voor actie. Met tien foto's per seconde is het mogelijk om bijna exact het juiste moment vast te kunnen leggen. Bovendien biedt de D500 een buffer van 200 foto's (in lossless compressed 14-bit RAW op een XQD kaart) waardoor je vrijwel geen limiet hebt en continu kan blijven fotograferen. Ik heb de camera gebruikt in 10 frames per seconde serieopnamen van 4 tot 5 seconden op een Sandisk Extreme Pro 32gb SD kaart. Ik merkte dat de camera op die kaart na 32 opnames terug valt naar ongeveer 1 à 2 beelden per seconde. Het viel me ook op dat na die bursts de camera continu beelden op het scherm laat zien, alsof elk beeld dat uit de buffer op het kaartje geschreven werd ook op het scherm verscheen. Een beetje onzinnig als je het mij vraagt, en natuurlijk een aanslag op de accuduur. Natuurlijk kun je het scherm ook gewoon standaard uitzetten.

Hoeveel foto's de camera ook per seconden kan opleveren, als ze niet scherp zijn heb je er natuurlijk niets aan. Dus moet de D500 een goed AF systeem hebben om alle snel bewegende onderwerpen ook te kunnen volgen, ongeacht hoe chaotisch ze bewegen. De D500 heeft dan ook hetzelfde AF systeem gekregen als zijn grotere broer, de Nikon D5. Met maar liefst 155 AF punten, die over de volledige breedte van het beeld verdeeld zijn, levert de D500 een prachtig AF systeem. Van die 155 zijn er 55 punten door de fotograaf handmatig te kiezen. De rest zijn hulppunten.

De manier van werken die ik gebruik heb is vrij simpel: zet de camera op de functie 3D AF (even zoeken naar de knop, verborgen in de schakelaar AF/M) en activeer de AF wanneer je het geselecteerde AF punt op het onderwerp is. Met andere woorden, geeft de camera de informatie over wat het onderwerp is en laat de camera vervolgens de juiste AF-punten kiezen. En dit werkt heel erg mooi, van links naar rechts tot in de extreme zijkant van het beeld. Ideaal. In een korte film heb ik de beelden op het scherm van de D500 snel voorbij laten scrollen waarbij duidelijk te zien is hoe het AF punt het onderwerp volgt.

Een hond in een open veld fotograferen is voor de tracking natuurlijk een prachtig onderwerp. Maar hoe presteert de 3D-AF wanneer het onderwerp klein in beeld is, of zelfs door takken heen? Ik kreeg de gelegenheid om een ree te fotograferen in slechte lichtomstandigheden, door de begroeiing heen. Hoewel de doorkijk erg klein was, wist de AF toch de focus op het ree te behouden. Het is daarbij wel belangrijk om bij het starten van de AF het selectiepunt op de juiste plek te houden zodat de camera weet wat er scherp gehouden moet worden.

Bij het gebruik van de 3D-AF, met de combinatie van de 155 AF punten kon de camera ook uitstekend presteren tijden een concert in een kleine obscure en donkere concertzaal - hoewel dit in dit laatste enigszins mee viel gezien de aard van het optreden. De artiest was ook niet bepaald aan het rennen waardoor de tracking niet nodig was. Het blijven echter omstandigheden waar AF systemen nogal eens in verwarring kunnen komen. Samen met de uitstekende ISO prestaties leverde het fotograferen met de D500 onder deze omstandigheden geen problemen op.

Is de 3D-AF zo goed dat het niet meer fout kan gaan? Nee, absoluut niet. In de korte film van de AF tracking is al te zien dat de scherpte er bij een aantal beelden volkomen naast zit. Dit is deels te wijten aan mijn onervarenheid met dit soort actiefotografie; ik wilde de AF nog wel eens starten als het AF punt nog niet op het onderwerp lag. De 3D-AF kan echter ook wel eens tijdens de tracking in de war raken. Zo schoot het AF punt regelmatig nogal zenuwachtig op en neer door het gebrek aan contrast en de bewegende haren van de hond. Bovendien is het gebruikte objectief (AF-S 70-200mm f/4ED VR) niet het beste objectief voor dit soort fotografie. Met een top-of-the-line objectief zal er sowieso veel winst te behalen zijn in AF snelheid, met als met meer oefening in dit soort fotografie. Maar door de bank genomen ben ik onder de indruk van de snelheid en de 3D-AF tracking. Precies zoals je zou mogen verwachten van de D500.

In de natuur

De Nikon D500 is misschien niet de eerste camera waar je voor zou kiezen voor landschapsfotografie. Dit is natuurlijk vanwege de cropsensor van 1,5 die in deze camera te vinden is. Toch ben ik ervan overtuigd dat een 16mm brandpunt (ik had de AF-S 16-80mm f/2,8-4 VR ter beschikking) op een cropcamera voldoende groothoek is voor 99% van de gevallen. Het levert omgerekend naar full-frame een beeldhoek op die overeenkomt met 24mm; het brandpunt dat ik zelf bij landschappen het meest gebruik als het op groothoek aankomt.

De instellingen voor landschapsfotografie zijn wezenlijk anders dan voor het gebruik bij actiefotografie. Voor de actiefotografie heb ik sluitertijdvoorkeuze [S] gebruikt met auto-ISO en 3D-AF, terwijl ik voor de landschappen voornamelijk diafragmavoorkeuze [A] gebruik met vaak een lage ISO waarde en single point AF. Daarbij gebruik ik belichtingscorrectie om de belichtingsmeter daar waar nodig bij te sturen. Wanneer ik vanaf statief werk, wat in acht van de tien keer gebeurt, gebruik ik liveview. Voor het uitproberen en testen van de D500 heb ik echter veel uit de hand gefotografeerd, met name overdag in de bossen met felle zon waarbij de belichtingsmeter altijd langer wil belichten dan nodig is. Dit zijn de momenten dat een gebruiksvriendelijke belichtingscorrectie op de camera, en de auto-ISO altijd weer zijn enorme waarde laat zien.

Met het fotograferen met de D500 heb ik regelmatig geschakeld tussen diafragmavoorkeuze en sluitertijdvoorkeuze, afhankelijk van wat ik voor de lens kreeg. Daarbij viel me op dat de belichtingscorrectie niet altijd lekker werkte, hoewel ik niet direct door had waarom dat zo was. Later ontdekte ik dat in diafragmavoorkeuze het scrollwiel op de achterzijde gebruikt moet worden om over- of onder te belichten, en bij sluitertijdvoorkeuze het scrollwiel aan de voorzijde. Dit betekent dat de fotograaf bij deze camera continu moet bewust moet blijven en na moet denken in welke belichtingsstand de camera ingesteld is, om zo te bepalen welk scrollwiel er gebruikt moet worden wanneer het op belichtingscorrectie aankomt. Dat is op zijn minst lastig te noemen. Het gebeurde dus regelmatig dat ik ongewild de sluitertijd aan het verzetten was terwijl het belichtingscompensatie moest zijn.

Wanneer ik in alle rust vanaf statief werkte, met liveview voor scherpstelling en compositie, viel het op dat het scherm tijdens de opname zelf niet uitgeschakeld wordt. Er is weliswaar geen beeld op te zien, maar de backlight blijft tijdens het belichten aan. Voor een foto met een korte belichtingstijd is dit niet zo erg, maar wanneer je langere belichtingstijden gebruikt (lees: minuten) kost dit natuurlijk onnodig veel stroom.

Daar stond ik op een ochtend in het donkere Speulderbos; camera op statief, compositie gemaakt en selftimer aan om eventuele bewegingsonscherpte door het indrukken van de ontspanknop te voorkomen. Alleen kon ik niet zien of ik de ontspanknop goed ingedrukt had want nergens was enige aanduiding te vinden dat de selftimer in werking gezet was. Tot de foto gemaakt werd.

Terwijl de seconden tijdens het belichten voorbij tikten, was ook nergens te zien of de camera nog aan het belichten was. Pas nadat de sluiter dicht ging en de preview van de opname op het LCD scherm verscheen, brandde het lampje ten teken dat de foto op het geheugenkaartje geschreven werd. Het is dus opletten tijdens het fotograferen wanneer je de selftimer gebruikt, en zeker wanneer belichtingstijden van (veel) meer dan dertig seconden gebruikt gaan worden. Je ziet namelijk niet of de camera aan het aftellen of belichten is.

Dynamisch bereik

Het dynamisch bereik van de laatste generaties Nikon camera's moet heel goed zijn. Hierdoor kan er veel informatie uit een foto gehaald worden zonder dat er noemenswaardig kwaliteitsverlies kan zal optreden. Het gaat dan vaak met name over het behoud van informatie in de donkere of onderbelichte delen. Ik ben niet actief aan het testen geweest om te kijken hoe ver je kunt gaan; dat is alleen leuk voor de getallen en het vergelijkingen met andere camera's. De praktijk is veel belangrijker.

In eerste instantie is het natuurlijk aan de fotograaf om een zo goed mogelijk belichte foto te maken, een die in de nabewerking alleen nog maar bijgestuurd hoeft te worden. In de praktijk zal dit nogal eens mis kunnen gaan, of zelfs onmogelijk wegens te grote verschillen in het dynamisch bereik. In de landschapsfotografie komen we dit probleem vaak tegen met een hele heldere lucht en een donkere voorgrond. Dit probleem kan opgelost worden met een belichtingstrapje voor een HDR foto (wat eventueel ook direct mogelijk is met de D500, onder voorwaarde dat je niet in RAW fotografeert), maar dit vereist in veel gevallen een statief voor het beste resultaat. Het mooiste is natuurlijk dat alle informatie direct uit één enkel beeld behaald kan worden. Wanneer je dan een foto hebt die beter als HDR gemaakt had kunnen worden, is er toch even de gelegenheid om te zien hoeveel detail je uit de schaduwen kunt halen. En dat doet de D500 heel goed.

Nachtfotografie en de timelapse functie

Nachtfotografie heb ik uiteraard ook aan bod laten komen. Met name sterrensporen in dit geval, om zodoende de timelapse functie uit te proberen. Daarvoor heb ik een plek uitgezocht met moeilijke lichtomstandigheden: midden in de stad, om zowel de sporen van autolampen als de sporen van sterren op de foto te krijgen.

De mogelijkheid om een timelapse te maken is erg prettig. Je kunt een minimale tijd van 0,5 sec tussen de foto's instellen, de mogelijkheid om de belichting automatisch gelijk te trekken (niet uitgevoerd) en het aantal foto's dat je wilt maken. Voor mijn experiment heb ik een tijd van 0,5 seconden tussen de afzonderlijke beelden ingesteld en een maximum van 400 foto's (ik had nog voldoende ruimte op het geheugenkaartje voor honderden foto's, zo gaf de camera aan). De belichtingstijd voor de sterrenhemel was slechts 2,5 seconden vanwege het omgevingslicht. Tot mijn verbazing telde het aantal mogelijke foto's tijdens het fotograferen zo snel terug dat ik de 400 foto's die ik ingesteld had nooit ging halen. Na 66 foto's stopte de camera dan ook. Vlug een nieuw kaartje van 64gb erin, timelapse weer ingeschakeld en wederom zag ik hetzelfde gebeuren. Na 66 foto's stopte de timelapse.

Toen drong het tot me door dat je rekening moest houden met de belichtingstijd bij het instellen van de intervaltijd. In plaats van 0,5 sec interval had ik dus 3 seconden moeten instellen (2,5 sec belichtingstijd + 0,5 sec interval). Met sluitertijden van ¼ sec of sneller levert dat geen of weinig probleem op, maar als de belichtingstijd langer wordt dan ½ sec is het belangrijk om hier daadwerkelijk rekening mee te houden. Uiteindelijk lukte het om de timelapse door te laten lopen tot de batterij van de camera ermee op hield.

Een indruk van de Nikon D500

Na enkele weken uitgebreid fotograferen met de D500 heb ik een redelijk goed beeld gekregen van de mogelijkheden en prestaties van de camera. Gaandeweg ben ik gewend geraakt aan de bediening, de plaats van de knoppen en de eigenaardigheden waarvan ik vermoed dat ze eerder iets van Nikon in het algemeen zijn dan specifiek van de D500. Ik beschouw het als eigenaardigheden vanuit mijn standpunt als Canon fotograaf; Nikon gebruikers zullen waarschijnlijk hetzelfde over Canon camera’s zeggen. Tegelijkertijd zijn er opvallende dingen die niet helemaal logisch of ideaal zijn. Ik noem de belangrijkste punten die ik als niet prettig ervaren heb op.

  • Belichtingscorrectie in [A] en [S] gebruiken ieder een andere scroll wieltje
  • Geen signaal of aanduiding wanneer selftimer werkt
  • Geen aanduiding bij lange sluitertijd dat de camera nog aan het belichten is
  • Auto-ISO wordt met een andere knopcombinatie ingesteld dan handmatige ISO waarde
  • Ingewikkeld en verwarrende menu structuur
  • Geheugenbanken voor persoonlijke instellingen is niet gebruiksvriendelijk
  • Informatie in het LCD bovenop de camera is niet erg overzichtelijk
  • Functietoewijzingen voor de Fn knoppen zijn beperkt
  • Intervaltijd bij timelapse houdt geen rekening met sluitertijd
  • Touch screen is maar beperkt in gebruik bij het fotograferen

Natuurlijk speelt mee dat ik Canon gebruiker ben. Ik denk echter dat hier zeker een aantal punten bij staan die daar los van gezien kunnen worden. Gewenning speelt natuurlijk een grote rol want na een paar weken wist ik waar ik op moest letten bij het instellen van de camera en kende ik de ‘eigenaardigheden’ een beetje.

De menu structuur is echter een heel ander verhaal. Op het moment dat er een handleiding bij een menu op nageslagen moet worden, betekent dit in mijn ogen dat het menu te ingewikkeld is. Vooral voor de meer specifieke en persoonlijke instellingen is het bij de D500 ingewikkeld. Zelfs met de handleiding werd niet altijd alles duidelijk.

Nu dat negatieve uit de weg is kan ik overgaan op de positieve ervaringen want die hebben absoluut de boventoon gevoerd. Het is een fijne compacte camera die prima in de hand ligt, een snelle reactietijd heeft en handige functies die het fotograferen prettig maakt. Zeker het kantelbare LCD scherm is erg fijn als je laag op de grond moet werken (hoewel een vochtige grond mij wel enige zorgen baarde). Ik ben heel erg te spreken over de instelknop van de autofocus aan de zijkant van de camera, de draaischijf voor de opnamestand en de toewijzing van een knop voor de bracketing, ook zal zit die op een onlogische plek. De verlichte knoppen zijn heel fijn voor het gebruik in een donkere omgeving. Om alles op een rijtje te zetten bevielen de volgende dingen heel erg goed.

  • Draaischijf voor opnamestand
  • Prettige knop voor AF setting
  • Verlichte knoppen
  • Kantelbaar LCD scherm
  • Eigen bracketing knop
  • Joystick voor AF punt toewijzen
  • Goede autofocus
  • Heel heel veel AF punten, tot in de uiterste hoeken van het beeldveld
  • Goed behoud van informatie in donkere delen van de foto (dynamisch bereik)
  • Touchscreen werkt fijn bij het terugkijken van de foto’s
  • Dioptrie instellen goed bereikbaar en vergrendelbaar
  • T-belichtingsstand

Canon vs Nikon - Epiloog

De vraag over welk merk ik nu het beste vind zal ongetwijfeld op ieders lippen liggen. Ik, als Canon fotograaf; ben ik gevallen voor het gras bij de buren of blijf ik in mijn eigen tuintje? Zijn de opties en mogelijkheden en de bediening die de Nikon mij biedt voldoende om het oude vertrouwde Canon materiaal terzijde te schuiven, of wegen de nadelen die ik bij de Nikon heb aangetroffen zwaarder? Welke camera (of cameramerk) heeft mijn voorkeur?

Zoals ik in het begin al verteld heb geloof ik niet dat er tegenwoordig nog een camera op de markt is die slecht presteert. Elk soort en merk camera heeft zijn eigen sterke en zwakke punten. Het liefst zou ik de sterke punten van beide merken willen samenvoegen om zo tot iets te komen dat het dichtst bij de ideale camera komt. Ik ben helemaal gecharmeerd van de draaischijf voor de opnamestand en de knop voor de AF setting bij de Nikon. De verlichte knoppen en de hoeveelheid AF punten – met de verdeling in het beeld – zijn ook fantastisch. De eenduidige bediening van de belichtingscontrole in zowel diafragma- als sluitertijdvoorkeuze van de Canon is veel prettiger, alsmede de rustige en duidelijke layout van het LCD scherm bovenop de camera. Ook de menu structuur van de Canon vind ik veel overzichtelijker en logischer in elkaar zitten, hoewel daar natuurlijk jarenlange gewenning aan ten grondslag ligt.

Als de rest ook te maken heeft met het feit dat ik de Canon al jaren gebruik en zodoende gewend ben aan wat dit merk mij biedt, dan ben ik niet objectief aan het oordelen. Anders betekent dit dat ik zoveel jaar geleden de juiste keuze heb gemaakt met de aanschaf van een EOS 20D. Hoe dan ook, de Nikon D500 is een prachtige en veelzijdige camera die breed inzetbaar is en op veel vlakken ronduit uitstekend presteert. Uiteindelijk is het actiefotografie waar de camera voor ontworpen is, en daarin stelt de D500 absoluut niet teleur. De camera is niet perfect, maar dat is geen enkele camera.

Voor de Nikon fotografen met een arsenaal objectieven, die snelle actie willen vastleggen en niet de financiën heeft voor een D5; daar is de D500 een perfecte keuze voor. Voor wie actiefotografie ambieert en nog niet gebonden is aan een merk, dan stel ik voor om naar de winkel te gaan en de D500 naast andere geschikte camera’s vast te houden en te proberen. Kies in dat geval de camera die het prettigste in de hand ligt en laat je niet afleiden door een merknaam.

Nu wordt het tijd om wederom te wennen aan mijn Canon’s. Terwijl ik daarmee aan de slag ga laat ik een selectie foto’s zien die ik met de D500 gemaakt heb, stuk voor stuk in RAW gefotografeerd en bewerkt naar eigen smaak.

Nando Harmsen
Fotograaf

Nando Harmsen is een professioneel trouwfotograaf met als hobby landschapsfotografie. Daarnaast helpt hij graag de (beginnende) fotograaf met tips en trucs, geeft lezingen en workshops over zijn fotografie. Nando heeft door de jaren heen een eigen herkenbare stijl ontwikkeld, wat heeft geleid tot veel publicaties en exposities in zowel binnenland als buitenland.