U heeft geen producten in uw winkelwagen.
Review FujiFilm X-Pro2
Een kleine camera voor erbij, voor vakantie en uitstapjes wanneer de grote spiegelreflex liever niet meegenomen wordt. De keuze voor die kleine camera bleek eenvoudig: de Fujifilm X100t. Dit is een camera waar ik vanaf de eerste oogopslag al gecharmeerd was, puur vanwege het uiterlijk. Dit is natuurlijk iets heel persoonlijks en in feite geen gegronde reden om een camera te kiezen. De reviews beloofden dat de X100t een fantastische camera was om mee te werken, met perfecte resultaten. Daar heeft de X100t mij absoluut niet in teleurgesteld.
En dan begint het. De eerste stap in de wereld van de meetzoeker camera is gemaakt met de onvermijdelijke nieuwsgierigheid naar mirrorless systeem camera's. De keuze voor de X100t was heel bewust; geen mogelijkheid voor het wisselen van objectieven om te voorkomen dat er uiteindelijk toch een tas met groothoek-, tele- of portretlens komt.
Maar wat als...
De stap van de X100t naar de X-Pro 2
De tevredenheid over het gebruik en de resultaten van de X100t hebben dus de interesse gewekt naar de modellen van Fujifilm die wel de beschikking hebben over verwisselbare objectieven; de X-T1 en X-Pro 1. Die camera's zijn al geruime tijd op de markt en beiden hebben onlangs een nieuwe verbeterde opvolger gekregen: de X-Pro 2 en de X-T2. De reviews over de X-Pro 2 zijn bijna unaniem positief zodat ik me begon af te vragen of deze een spiegelreflex camera ook daadwerkelijk zou kunnen vervangen.
De X-Pro 2 is een meetzoeker camera zoals de X100t, maar dan met de mogelijkheid om een heel scala aan objectieven te gebruiken. Daarmee is de X-Pro 2 een camera die inzetbaar is voor heel veel soorten fotografie. Wat er met hals en kop bovenuit steekt is het gebruik voor portretfotografie en straatfotografie. Maar ook trouwfotografie met deze camera (samen met de spiegelreflex look-a-like Fujifilm X-T1/X-T2) is in opmars. De reden is in alle gevallen hetzelfde; een prachtige kwaliteit foto's met een camera die klein en handzaam is. Het grootste verschil tussen de X-Pro 2 en de reeds genoemde X-T1/X-T2 is voornamelijk de zoeker. De X-Pro 2 heeft deze aan de zijkant van de camera zitten in plaats van boven het objectief. Het mooie van deze camera is de mogelijkheid om de zoeker naast elektronisch ook optisch te gebruiken. Dit wordt EVF (Electronic View Finder) en OVF (Optical View Finder) genoemd.
Reviews en impressies van de X-Pro 2 zijn er voldoende te vinden op internet. Maar hoe zit het met landschapsfotografie? Is deze prachtige camera – jazeker, ik ben helemaal verliefd op het uiterlijk – geschikt om prachtige, indrukwekkende landschappen te fotograferen? Met dat doel heeft Fujifilm mij deze camera ter beschikking gesteld, samen met een XT10-24mm f/4R IOS objectief dat perfect ingezet kan worden voor dit doel. Stiekem had ik gehoopt dat er ook een tele (zoom) objectief ter beschikking zou komen, aangezien landschappen fotograferen zoveel meer is dan alleen groothoek. Cameraland.nl leverde er daarvoor in de plaats wel een mooie XT14mm f/2,8R bij. Genoeg materiaal om heerlijk mee te gaan fotograferen.
Het formaat van de X-Pro 2
Een camera met een enkel zoom objectief is vaak niet voldoende voor het fotograferen van landschappen. Natuurlijk is het wel mogelijk, maar de uitbreiding naar een extra objectief, een goed en stevig statief, en een filtersysteem, geeft de landschapsfotograaf heel wat meer mogelijkheden en speelruimte. Hoewel de X-Pro 2 kleiner en compacter is dan een spiegelreflex, wordt een groot deel van het gewicht bepaald door de extra objectieven en accessoires die mee gaan.
Om een idee te geven; een X-Pro 2 met XF10-24mm f/4R IOS en een XF50-140mm f/2,8R IOS weegt een ons minder dan 2 kilogram. Een Canon EOS 5D mark 3 met EF16-35mm f/4L IS en een EF70-200mm f/2,8L II IS weegt een ons meer dan 3 kilogram. Dit is zijn gewichten zonder camerariem, batterij, geheugenkaartjes, batterijgrip of statiefkoppelplaat.
Het kleiner formaat van camera en objectieven geeft wel de mogelijkheid om een kleinere fototas te kiezen (wat ook gewicht bespaard) en natuurlijk een lichter uitgevoerd statief. Alleen is dat laatste discutabel want een statief moet nu juist gekozen worden vanwege de stabiliteit. Een te licht statief kan averechts werken, zeker met objectieven die een lang brandpunt hebben.
Uiteindelijk komt het erop neer dat de fotograaf minimaal een halve tot een hele kilo minder in de handen heeft wanneer hij of zij rond loopt met een X-Pro 2. Dit kan voor sommigen het grote verschil maken tussen een hele dag kunnen fotograferen, of niet. Maar of je nu een X-Pro 2 of een spiegelreflex gebruikt, wanneer je meerdere objectieven en filters wilt gebruiken is een dragen van een (grote) fototas vol spullen in beide situaties noodzakelijk.
De X-Pro 2 in de hand
Het mooie van de X-Pro 2 zijn de fysieke instelwielen. Je hoeft de camera niet aan te zetten om te zien hoe de belichtingsinstellingen zijn. Voor de fotografen die zich het analoge tijdperk nog herinneren zal het een feest van herkenning zijn, zoals dat ook voor mij is. Zelfs de ISO instelling is op deze camera uitgevoerd zoals het vroeger ging, met een draaischijf die in de sluitertijden instelring geïntegreerd is. Het mooie van deze ouderwetse positie en weergave is dat de instellingen op de 'juiste plek' zitten: het diafragma op het objectief, de sluitertijd op de camera met de instelwaarden allemaal zichtbaar, samen met de ISO instellingen en natuurlijk de belichtingscorrectiering, die in een erg prettig en groot formaat is uitgevoerd.
Toch is het ondanks dit 'vintage' uiterlijk geen ouderwets aandoende camera. Het menu herbergt een enorme hoeveelheid instelmogelijkheden die middels de verschillende custom functie knoppen bereikt kunnen worden. Die knoppen zitten verspreid op de voorkant, achterkant en bovenkant van de camera.
Het menu van de X-Pro 2 is even wennen als je er voor de eerste keer mee geconfronteerd wordt. Voor de gebruiker van Fujifilm camera's is het een vertrouwde lay-out. Hoewel ik het persoonlijk niet optimaal vind, geloof ik direct dat het een kwestie van gewenning is. De aanwezigheid van een My-Menu geeft de mogelijkheid om de meest gebruikte instellingen, die je niet onder de custom knoppen wil of kunt hebben, bij elkaar in een enkele menu-pagina te verzamelen. Dit voorkomt het zoeken door de vele menulagen die het systeem rijk is.
De mogelijkheden van de X-Pro 2 zijn dus groot. Uiteraard komen de diverse film simulaties vaak ter sprake. Voor de fotograferen die RAW fotograferen is er een in-camera RAW editor beschikbaar die, samen met de ingebouwde wifi connectie, de mogelijkheid geeft om snel foto's te bewerken en delen. Maar er is meer te vinden, zoals een interval timer, verschillende auto-ISO instellingen en natuurlijk alle andere mogelijkheden die een fotograaf zich maar kan wensen.
De ISO instelring
Wie op internet reviews van de X-Pro 2 leest zal opmerkingen over de ISO instelring vinden. Veel daarvan zijn niet bepaald positief, en dat is begrijpelijk als je naar het huidige gebruik van de ISO kijkt. Tegelijkertijd is de manier van integreren van de ISO instelring begrijpelijk als je naar het verleden kijkt. De X-Pro 2 is immers een camera die gebouwd is als een oude meetzoeker camera, uit een tijd dat de fotograaf een fotorolletje van 12, 24 of 36 foto's gebruikte met een ISO waarde die niet variabel was. Toen werd de ISO op één waarde ingesteld voor het aantal foto's dat het rolletje telde.
In tegenstelling tot vroeger spelen we tegenwoordig continu met de ISO waarde en is het een manier geworden om de belichting samen met de sluitertijd en diafragma bij te sturen. In dat opzicht is de manier hoe de ISO op de X-Pro 2 ingesteld wordt niet optimaal. De waarde is wel snel en gemakkelijk aan te passen, maar dit werkt niet zo snel als een knop indrukken en aan een wieltje draaien. Je moet namelijk de ring omhoog trekken om deze te verdraaien, en hoewel je de waarde in de zoeker kunt aflezen, is het niet makkelijk om veel stops in één optil/rotatie handeling te verzetten.
Gelukkig heeft de X-Pro 2 drie eenvoudig programmeerbare auto-ISO instellingen. Daarbij kan een minimale en maximale ISO waarde gekozen worden, samen met een minimale sluitertijd. Eenmaal de ISO-ring op "A" ingesteld regelt de camera de meeste optimale gevoeligheid. De drie programmeerbare standen zijn met een druk op een van de custom functietoetsen snel te wisselen. In dat opzicht werkt de X-Pro 2 prettiger dan welke spiegelreflex camera die ik gebruikt heb dan ook. Pas wanneer je bewust langere sluitertijden wil gaan gebruiken, dus vanaf statief, zal het nodig blijven om de ISO op een zelf te kiezen waarde te zetten. En dat is één keer op een vaste waarde zetten en verder niet over nadenken.
Die vervelende dioptrie instelling
Naast de zoeker zit een klein instelwiel voor de dioptrie instelling. Dit geeft de mogelijkheid voor mensen die een bril nodig hebben, om ook zonder bril een scherp beeld door de zoeker te zien (binnen grenzen). Het instelwiel zit dusdanig gepositioneerd dat het ongewild verdraaien bijzonder snel gebeurt. Menig keer bleef het beeld in de zoeker na het scherpstellen wazig, tot ik weer eens tot de conclusie kwam dat het dioptrie instelwiel onbedoeld verdraaid was. Dit leverde uiteindelijk een grotere ergernis op dan het ongewild verdraaien van de belichtingscorrectie knop (wat ook voor kan komen) of de bediening van de ISO waarde. Het dioptrie instelwiel afplakken met gaffer tape zou dit probleem kunnen voorkomen maar het verdient geen schoonheidsprijs.
OVF en EVF zoeker?
Het mooie aan dit soort camera's is de prachtige optische zoeker. Het geeft de camera niet alleen de looks van een oude 'vintage' camera, maar ook de gebruikerservaring. De zoeker is onder normale omstandigheden redelijk helder en voorzien van een elektronische overlay met alle benodigde informatie, waaronder een bijzonder fijne "waterpas". De zoeker is niet alleen optisch (OVF), maar desgewenst ook elektronisch (EVF). Door de hendel op de voorkant van de camera te gebruiken kan eenvoudig en snel tussen de twee geschakeld worden.
Er dient wel rekening gehouden te worden dat bij de OVF een deel van het beeld geblokkeerd wordt door het objectief. Afhankelijk van de grootte van het objectief kan tot een kwart van het beeld in beslag genomen worden. Gebruik je een filter systeem, dan levert de OVF vrijwel geen enkel bruikbaar beeld.
Een ander nadeel treedt op bij het gebruik het gebruik van groothoek - of tele objectieven. De OVF heeft een vaste beeldhoek die overeenkomt met ongeveer 18mm. Bij groothoek objectieven die korter zijn dan 18mm zal het beeldveld groter zijn dan wat je door de optische zoeker zult zien. Hierdoor is het maken van een goede compositie erg lastig. Bij tele objectieven zal juist een veel kleiner beeldveld ontstaan zodat maar een klein deel van je zoeker op de foto zal verschijnen. Hier is echter wel rekening mee gehouden door een kader in de OVF te projecteren die weergeeft wat er in beeld komt. Met 140mm is het geprojecteerde kader echter zo verschrikkelijk klein dat je niet eens ziet wat je op de foto krijgt.
Natuurlijk (en gelukkig) is er de mogelijkheid om in een handomdraai over te schakelen van de OVF naar de EVF. Met de EVF maakt het niet uit welk brandpunt je op de camera gebruikt; het beeld zal vrijwel exact overeenkomen wat er op de foto komt en bovendien heb je geen last meer van objectieven die een deel van het beeld blokkeren of filterhouders die in de weg zitten.
Behalve de zoeker is er natuurlijk ook nog het grote LCD scherm achter op de camera. Voor de gebruiker van een spiegelreflex camera kan dit vergeleken worden met de live-view functie. Het gebruik daarvan zal wel extra stroom kosten waardoor de hoeveelheid foto's die je met een batterijlading kunt maken beduidend minder wordt.
Vasthouden
Hoewel ik geen grote handen heb, is het toch even wennen aan het vasthouden van deze relatief kleine camera. De opvallende handgreep, die zo kenmerkend is voor de spiegelreflex, bestaat bij de X-Pro 2 niet. De camera ligt desondanks prettig in de hand. Bovendien is het fijn om de zoeker aan de zijkant te hebben, zodat je niet continu een vette neusafdruk op je LCD scherm krijgt.
Het blijft wel oppassen om niet per ongeluk een van de vele knoppen in te drukken. Vooral aan de achterkant, naast de duim, kan de Q-toets, de AF-L toets of de rechter toets in de cirkel rond de "menu OK" knop makkelijk onbedoeld ingedrukt worden. Tegelijkertijd is het altijd weer even zoeken naar de juiste knop wanneer je deze nodig hebt, want ze zitten niet allemaal op de meest logische of bereikbare plekken. Voor landschappen fotograferen hoeft dit geen probleem op te leveren, maar het maakt het gebruik van de camera niet 'sneller'.
De X-PRro 2 in de praktijk
Uiteindelijk bepaalt de praktijk of een camera de verwachtingen waar maakt. Inventieve opties kunnen dan tegenvallen, en tegelijkertijd kunnen eventuele tekortkomingen geen enkel verschil maken. Daarbij hangt het ook nog af van de soort fotografie die er beoefend wordt. Een portretfotograaf zal ten slotte andere eisen aan een camera stellen dan een landschapsfotograaf. Voor deze review heb ik de camera het veld in genomen voor het vastleggen van het natuurlandschap in Nederland, de Ardennen en Luxemburg. De camera is hoofdzakelijk gebruikt met het XF10-24mm f/4R IOS objectief, zowel uit de hand als vanaf statief, met en zonder gebruik van het Lee 100mm filtersysteem. Bij gebrek aan een langer brandpunt zijn het dus hoofdzakelijk groothoek landschappen geworden hoewel ik twee keer de gelegenheid kreeg om gebruik te maken van een XF50-140mm f/2,8R IOS objectief.
Alle foto's die ik gemaakt heb zijn in het RAW bestandsformaat van Fujifilm gemaakt (RAF-formaat) en met Lightroom naar eigen smaak bewerkt tot een eindresultaat. Vrijwel alle foto's zijn tot stand gekomen uit één enkel fotobestand waarbij ik maximaal gebruik heb gemaakt van het dynamisch bereik van de camera. Als het een bracketing opname betreft, of meerdere opnamen gecombineerd zijn, is dat in het bijschrift bij de foto vermeld.
Bij de nabewerking heb ik vaak de Lightroom versie van de Velvia film simulatie gebruikt. In sommige gevallen werd de saturatie van de beelden te groot waardoor ik deze iets terug heb gezet, vooral het groen wil dan nogal eens tè groen worden. De donkere delen worden in Lightroom met deze film simulatie vaak te donker, wat in vrijwel alle gevallen handmatig gecorrigeerd is.
Bij het uit de hand fotograferen heb ik vrijwel altijd de auto-ISO instelling gebruikt, zodat de camera zelf kon kiezen tussen ISO200 en ISO12800. Zoals altijd heb ik gefotografeerd op diafragma-voorkeuze, uitgezonderd de sterrenfoto's en foto's van de bliksem, waarbij de camera op manual is gezet. Op het moment dat ik vanaf statief werkte, heb ik gekozen voor een vaste ISO waarde.
De zoeker in de praktijk
Met de X100t gebruik ik vrijwel alleen maar de OVF. Daarentegen heb ik met de X-Pro 2 nagenoeg continu de EVF gebruikt. De hoeveelheid van het beeld dat door de relatief grote XF10-24mm geblokkeerd wordt is te groot om een goede compositie te maken, zeker met de zonnekap op het objectief. Je ziet gewoon niet wat er in de rechteronderkant van het beeld gebeurt, zeker bij het bereik tussen 10mm en 18mm. Bij het fotograferen uit de hand koos ik voor "alleen zoeker" zodat de EVF ingeschakeld werd door de oogsensor. Dit betekende wel dat ik de camera na het maken van de foto elke keer uitschakelde; de sensor reageerde namelijk ook regelmatig op de aanwezigheid van mijn kleding, armen, heupen... noem maar op. Het grote LCD scherm gebruikte ik in dat geval niet. Om de gemaakte foto terug te zien heb ik de optie ingesteld die de foto een halve seconde in de zoeker liet verschijnen.
Tijdens het gebruik van de EVF tijdens een zonsondergang, waarbij de zon op ooghoogte links van de camera aan de hemel stond, viel me op dat ik vrijwel niets door de zoeker kon zien. Het licht dat tussen mijn oog en de zoeker in viel maakte het bijzonder moeilijk om een goed beeld te krijgen, zelfs met de helderheid van de zoeker op maximaal ingesteld. Ik moet daar wel bij vermelden dat ik brildrager ben. Bij het afzetten van de bril was het zicht door de zoeker aanzienlijk beter, maar nog altijd veel slechter dan het beeld dat de zoeker van de X-T1 onder dezelfde situatie produceert, zelfs als daarvan de helderheid niet op maximaal ingesteld staat. Ik had het geluk dat ik dat vergelijk ter plekke kon maken, waardoor het pas goed opviel dat de zoeker van de X-Pro 2 in kwaliteit en grootte achterblijft op de X-T1.
Het beoordelen van de foto, die na het maken even in de zoeker (of het LCD scherm) wordt geprojecteerd, wordt heel erg beïnvloed door de instellingen. De helderheid, contrast en zelfs de kleur van de EVF (of het LCD scherm) kan namelijk helemaal naar wens aangepast worden, inclusief de film-simulatie opties. Door dat alles kan een heel verkeerd beeld ontstaan wanneer je de foto wilt controleren op belichting. Een zo neutraal mogelijke instelling van de EVF is daarom aan te raden, maar het blijft moeilijk om een goede beoordeling te maken aan de hand van wat je terug ziet. Het benadrukt ook de meerwaarde van RAW beelden, waardoor je in de nabewerking veel kunt corrigeren.
Bij gebruik vanaf statief heb ik na wat uitproberen de zoeker gelaten voor wat die was. De OVF wordt teveel door objectief en filterhouder geblokkeerd, en de EVF gaf me het gevoel dat ik de lichtsituatie niet goed genoeg kon beoordelen. Of misschien moet ik zeggen dat ik daarmee het gevoel kreeg niet naar de werkelijkheid te kijken. De live view functie van het LCD scherm werkte daarentegen veel prettiger, precies zoals ik dat met mijn spiegelreflex ook doe als ik vanaf statief werk.
Scherpstellen en autofocus
Het punt van scherpstellen wil ik als fotograaf zelf kiezen. De camera weet ten slotte niet wat ik scherp wil hebben. Met de joystick is het AF-punt snel en makkelijk te verzetten. Anders dan bij bijvoorbeeld de X100t is het niet langer nodig om de vier knoppen rond de menu-knop aan de AF selectie toe te wijzen. Het doet je de joystick alleen nog maar meer waarderen.
De AF ervaarde ik als prettig, snel en nauwkeurig. Zelfs bij redelijk donkere omgevingen lukte het om de camera scherp te laten stellen. Natuurlijk speelt het objectief hier ook een rol in.
Voor landschapsfotografie is in feite geen (snelle) autofocus nodig. Zeker bij het fotograferen door begroeiing heen, of in een donkere omgeving kan een autofocus nogal eens moeite hebben, ongeacht welke camera je gebruikt. Het is daarom van belang dat er ook goed handmatig scherp gesteld kan worden. Hierbij geeft de EVF en de LCD van de X-Pro 2 een heel prettige afstand schaal waar je niet alleen de afstand ziet waarop het objectief is scherp gesteld, maar ook de scherptediepte.
Deze manier van handmatig scherpstellen is aan de hand van een afstandsschaal en uitstekend geschikt voor het op oneindig zetten van de camera, of een hyperfocale afstand te kiezen. Het scherpstellen aan de hand van het beeld is wat lastiger. Je kunt inzoomen (activeren met behulp van de hendel voorop de camera) of via verhoogd contrast/verscherping (focus peak highlight), maar het blijft lastig. Vergeet niet dat het hier om landschappen gaat, waar de chaotische begroeiing het scherpstellen moeilijker kan maken. Gelukkig wordt bij gebruik van groothoek vaak met een grote of maximale scherptediepte gebruikt zodat het vaak voldoende is om de hyperfocale afstand te kiezen. En juist dat werkt met de X-Pro 2 bijzonder fijn.
Bij gebruik van tele objectieven zoals de EF50-140mm wordt er door mij vaker een minimale scherptediepte gebruikt. Handmatig scherpstellen is dan wat moeilijker dan wat ik gewend ben bij mijn spiegelreflex. Toch ben ik er van overtuigd dat dit ook grotendeels gewenning is. Ondanks dat ik twee keer de XF50-140mm op mijn X-Pro 2 mocht zetten, was dat te weinig om een goed idee te krijgen van het werken met langere brandpunten op deze camera.
Het stroomverbruik
De afhankelijkheid van stroom is iets waar elke digitale camera last van heeft. Zonder een accu kun je niets meer. Een lange levensduur van een accu is dus erg belangrijk, of je moet een hele stapel reserve accu's meenemen. Het fotograferen van landschappen is vaak meer dan alleen even door de zoeker kijken en op de ontspanknop drukken. Je moet lijnen vinden, compositie bepalen en een goede beelduitsnede is daarbij erg belangrijk. Bij mijn spiegelreflex camera's gebruik ik dan de zoeker, waarvoor ik de camera niet eens aan hoef te zetten. Ik kan even snel kijken, zoomen, (handmatig) scherpstellen zonder dat ik gebruik maakt van de accu.
Hoewel de X-Pro 2 de OVF ter beschikking heeft is die niet altijd bruikbaar. Dan zal elke keer weer opnieuw gebruik gemaakt moeten worden van de EVF of het LCD scherm. Je moet de camera dus altijd aanzetten om even te kijken of 'het een foto waard is'. Dit heeft een aanzienlijke impact op het aantal foto's dat je met één acculading kunt maken.
Een lege accu komt altijd op het verkeerde moment. Dus zorg ervoor dat je een, of liever nog twee reserve accu's bij je hebt. Dat maakt het fotograferen een stuk aangenamer, wetende dat je niet al te energiezuinig hoeft te zijn. Gelukkig zijn de accu's voor de X-Pro 2 ook niet al te groot, dus dat is een voordeel.
Landschappen fotograferen met de X-Pro 2
In de periode dat ik de X-Pro 2 ter beschikking had heb ik deze zoveel mogelijk gebruikt en op zoveel mogelijk verschillende plekken. Ik stond bij de zee onder een bewolkte lucht, in de Groote Peel tijdens regen, op de Strabrechtse Heide met de zonondergang vol in beeld, en midden in de bergrivier Ninglinspo in de Ardennen. Ik stond aan de oever van de Maas en in een bos waar het zonnetje lustig doorheen scheen. Ik heb een veld klaprozen kunnen fotograferen en in het noodweer gestaan wat eind juni Noord Brabant teisterde (met de hagelstenen zo groot als tennisballen). Tijdens de vakantie in Luxemburg heb ik mijn vertrouwde spiegelreflex thuis gelaten en alleen met de X-Pro 2 gefotografeerd. Maar ook bij een eenvoudige wandelingen in de wijk is de camera gebruikt.
Het aantal foto's dat ik gemaakt heb is enorm, meer dan duizend(en), wat deels te maken had met het gebruik van de ingebouwde timelapse functie teneinde de bliksem te kunnen vastleggen, en natuurlijk de startrails. In de periode dat ik de X-Pro 2 mocht gebruiken ben ik tot de conclusie gekomen dat het niet alleen een bijzonder mooie camera is, maar ook een bijzonder fijne camera in het gebruik.
Het grote voordeel is natuurlijk het gewicht en het formaat van de camera. Dit nodigt niet alleen uit om ermee te gaan fotograferen, het geeft – hoe gek het ook klinkt – extra plezier in het fotograferen. Ik heb gemerkt dat de neiging ontstond om geen statief te gebruiken, juist omdat de camera zo fijn in de hand ligt, maar ook vanwege de goede ISO prestaties en het enorme dynamische bereik waardoor er met een uitgekiende belichting voldoende speelruimte in het RAW bestand was om zowel de lichte delen van de foto als de donkere delen perfect in balans te krijgen.
Tijdens mijn bezoek aan de Ardennen, waar ik in de regen het wild stromende water fotografeerde, merkte ik pas goed hoe goed de ISO prestaties van de X-Pro 2 zijn. Hoewel het instelwiel niet blindelings te bedienen is, kan het kiezen van de auto-ISO veel werk uit de hand nemen indien er niet bewust met langere sluitertijden gewerkt hoeft te worden. Opnamen tot ISO 12.800 zijn perfect bruikbaar. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat je altijd tot die ISO waarde moet gaan, maar het is fijn om te weten dat er geen zorgen gemaakt hoeft te worden indien het een keer noodzakelijk is.
De camera kan tot acht beelden per seconde fotograferen, wat heel erg snel is. Het nut voor landschappen is gering, maar op het moment dat je een dier in beeld krijgt geeft het een mooie meerwaarde. Hoe de tracking van de AF is heb ik nauwelijks uitgeprobeerd. Met het onderwerp groot in beeld levert het blijven volgen van het onderwerp weinig problemen op, voor zover ik heb kunnen beoordelen.
De nadelen die ik aan de X-Pro 2 heb ervaren zijn de zoeker, dioptrieinstelling, de positionering van de knoppen, en de accuduur.
Afgezien van het probleem met verschillende brandpunten, die praktisch gebruik van de OVF in veel gevallen onmogelijk maakt, is de kwaliteit van de EVF is niet meer dan redelijk te noemen. Dit is iets wat ik pas in het veld bemerkte. Sterker nog, de EVF van oudere X-T1 is een stuk prettiger en helderder om door te kijken. Onder normale omstandigheden is er geen probleem maar als het felle zonlicht er schuin in valt gaat de kwaliteit schrikbarend achteruit.
Het verplicht moeten gebruiken van de EVF of het LCD scherm betekent dus automatisch dat de accu zwaar belast wordt. Zelfs voor het 'even door de zoeker kijken' zal de camera aangezet moeten worden, iets wat bij de optische zoeker van de spiegelreflex natuurlijk niet nodig is. Meerdere accu's lost dit probleem natuurlijk op. Stel dat ik in de toekomst de X-Pro 2 gebruik als camera voor landschappen, dan zorg ik ervoor om zeker twee of drie extra accu's bij me te hebben.
Een andere nadeel is de onlogische plek die sommige knoppen hebben. Denk daarbij aan de AE-L en de AF-L knoppen die maar moeilijk blindelings te vinden zijn of niet goed bereikbaar wanneer de camera op de normale manier vast gehouden wordt. Ook de Q-toets zit niet prettig gepositioneerd waardoor die maar wat vaak per ongeluk ingedrukt werd. Aangezien ik vrijwel altijd gebruik maakte van de EVF werd ik vaak getrakteerd op een menubeeld in plaats van het landschap wat ik wilde fotograferen. Of ik had een wazig beeld omdat de dioptrie instelling weer eens verdraaid was.
Uiteindelijk kreeg ik in Luxemburg nog de gelegenheid om de X-Pro 2 te gebruiken voor sterrensporen (startrails) en het fotograferen van de Melkweg. Vooral bij dat laatste kon ik goed gebruik maken van de fantastische ISO prestaties. Dat wil niet zeggen dat er dan geen ruis zichtbaar is in de foto, maar er is uitstekend mee te werken. In de extreme nabewerking van de Melkweg heb ik zoals altijd gebruik gemaakt van het stacken van een acht tot tien foto's om de toename aan ruis door de post-processing te beperken.
Voor de sterrensporen werkt de timelapse functie perfect. Je hebt wel minimaal een seconde tussen de afzonderlijke foto's, maar met de 10mm groothoek (15mm fullframe equivalent) is dat geen probleem. Het was even oppassen met het instellen van de timelapse functie. Je hebt de neiging om dit op het LCD scherm te doen, maar dat betekent dat je scherm continu aan staat. Dit is natuurlijk niet bevorderlijk voor de accuduur. Gelukkig kan je het menu ook met de EVF bedienen. In dat geval voorkom je dat het LCD scherm continu aan staat en alles om je heen verlicht. Later ontdekte ik dat je tijdens de timelapse functie het scherm ook uit kunt zetten met de knop "view mode", mocht je de fout maken om via het LCD scherm alles in te stellen. Je moet dan wel oppassen dat je de camera niet beweegt.
Conclusie
Na ik twee maanden lang de Fujifilm X-Pro 2 in gebruik heb gehad om landschappen te fotograferen ben ik tot de conclusie gekomen dat deze camera daar uitstekend voor te gebruiken is. De bediening is fijner dan wat ik gewend ben met de moderne spiegelreflex camera, met name vanwege de instelringen die de camera rijk is. De grote instelschijf voor de belichtingscorrectie is perfect uitgevoerd en bijzonder fijn in het gebruik. Dit is namelijk een instelling die ik veelvuldig gebruik in de diafragma voorkeuze stand.
Wandelen met de X-Pro 2 is prettig door het geringe formaat en gewicht, maar het is geen echte compacte camera. De OVF is een leuke toevoeging en goed bruikbaar bij kleinere objectieven, maar heeft voor landschapsfotografie niet veel toegevoegde waarde. Bij gebruik van statief is het sowieso prettiger om de live view te gebruiken, hoewel dit natuurlijk een kwestie van voorkeur is. Door de geringe accuduur betekent dit wel dat je bijna verplicht bent om reserve accu's bij te dragen. Een erg groot probleem is dit echter niet.
Het enige grote nadeel dat ik heb ervaren is het niet even snel door de zoeker kunnen kijken teneinde te kunnen inschatten of het landschap een foto waard is. Je moet daarvoor de EVF inschakelen, in ieder geval bij de extreme groothoek maar zeker ook met tele objectieven. Hoewel het argument aangedragen kan worden dat dit geen enkel of weinig verschil maakt met het gebruik van de optische zoeker van een spiegelreflex camera, is dit verschil toch veel groter dan je in eerste instantie zou verwachten. De EVF, hoe goed ook, is toch altijd merkbaar minder fijn dan een echte optische zoeker. En hoewel de X-Pro 2 deze heeft, is deze bijna niet bruikbaar voor landschapsfotografie.
Ik sluit af met de onvermijdelijke opsomming voor- en nadelen van de Fujifilm X-Pro 2, maar dan specifiek voor landschapsfotografie. Daarbij moet ik de kleine kanttekening plaatsen, dat er geen enkele camera zonder nadelen bestaat. Het is daarom voor de fotograaf om zelf te bepalen of er met de genoemde nadelen goed te werken valt of niet. Een ding is zeker: de X-Pro 2 heeft voldoende voordelen die veel zwaarder meewegen. Als ik al niet geïnvesteerd had in een uitgebreid spiegelreflex systeem zou ik de aanschaf van de X-Pro 2 met een drietal mooie objectieven zeker in overweging nemen.
- Klein en licht
- Groot dynamisch bereik
- Mooie beeldkwaliteit en detaillering
- Bijzonder goede ISO prestaties
- Echte diafragmaring, sluitertijdenring en belichtingscompensatiering
- Reageert snel; inschakelen, AF en afdrukvertraging is goed tot uitstekend
- Mooi uiterlijk en robuust.
- Dubbele geheugenkaartjes
- Optische èn elektroniche zoeker
- Ingebouwde time lapse functie
- Afstandsschaal met scherptediepte aanduiding in de zoeker bij manual focus
- Joystick voor AF punt selectie
- Knoppen voelen fijn aan en hebben een duidelijk drukpunt
- Korte accuduur
- OVF niet echt bruikbaar met lange brandpunten vanwege het beeldveld
- Beeld van OVF wordt geblokkeerd bij grote objectieven en filterhouders
- Onlogische plaatsing van sommige knoppen
- Per ongeluk indrukken van knoppen bij handelen wegens klein compacte body
- Dioptrie instelling wordt makkelijk onbedoeld verdraaid
- Kwaliteit EVF blijft achter op andere modellen (X100t en X-T1)
- Het indrukken van de instelwielen (voor en achter) voelt sponzig en is in tegenstelling tot de andere knoppen niet fijn
Er zijn nog andere fijne functies aan deze camera te benoemen, zoals onder andere de elektronische sluiter die tot maar liefst 1/32000sec gaat en de mogelijkheid om met elke sluitertijd te kunnen flitsen. Maar deze functies hebben weinig toegevoegde waarde voor (mijn) landschapsfotografie.
Voorbeeldfoto's
Er zijn veel foto's gemaakt die ik hier niet allemaal kan laten zien. Ik heb geprobeerd om de camera zo divers mogelijk in te zetten om te laten zien hoe breed inzetbaar de X-Pro 2 is voor landschapsfotografie, want daar gaat het in deze review voornamelijk over. Voor de resterende foto's verwijs ik graag door naar de complete selectie foto's op https://www.flickr.com/photos/nandoonline/albums/72157666814188893
Geplaatst in:
Tags:
