"Een droom van een objectief"

Een 70-200mm lens kan gezien worden als een must-have voor elke fotograaf. Het zoombereik maakt deze lens heel breed inzetbaar; van portretten tot landschappen, van bruiloften tot sport en dierenfotografie. Zie het als het al-round werkpaard voor de fotograaf. Het was een kwestie van tijd voor deze lens voor de Canon EOS full frame mirrorless camera’s het levenslicht zag. Na uitgebreid met deze lens gefotografeerd te hebben is de conclusie duidelijk: de lens is ongelofelijk goed.

Het was voor mij de eerste lens die ik voor mijn fotografie kocht, naast de kitlens die met mijn camera geleverd was, uiteraard. Een 70-200mm zoom objectief. Het is misschien wel de meest gebruikte lens in de fotografie wereld, en dat is al sinds eind jaren tachtig. De grote witte Canon EF 70-200mm f/2.8L IS USM valt ook heel erg op in de fotografie wereld. De kleur wit is gekozen te voorkomen dat het objectief te warm wordt, wat nadelig zou kunnen zijn voor de beeldkwaliteit. Of dat werkelijk zo is, laat ik in het midden. Hoe dan ook, opvallend is het zeker, ondanks dat we in de fotografie wereld er zo aan gewend zijn.

Met de komst van de spiegelloze fullframe van Canon zijn de fotografen die overgestapt zijn naar dit systeem met de RF mount nog lang aangewezen geweest op de EF-versie die met een adapter op de camera geplaatst moest worden. Hoewel dit op zich geen probleem is, en het systeem perfect werkt, is er waarschijnlijk menig fotograaf die verlangend uitkeek naar de RF versie van deze all-round lens.

De RF 70-200mm f/2.8L IS USM op de Canon EOS R

In oktober 2019 was het dan zover; de Canon RF 70-200mm f/2.8L IS USM zag het daglicht. Wie verwacht had dat het een kopie was van de EF 70-200mm objectief kwam bedrogen uit. Het is een compact objectief dat geen intern zoom mechanisme heeft, maar in lengte verandert bij het inzoomen. Ondanks dat heeft het objectief een maximaal diafragma van f/2.8 over het hele zoombereik.

De bouw

De bouw en afwerking van de Rf 70-200L is werkelijk subliem. Het objectief heeft een fijne matte afwerking en voelt nergens glad aan. De rubberen ringen voelen prettig aan en hebben een heel fijne grip. De controlring daarentegen heeft een duidelijk voelbaar relief. Alles wat aan het objectief kan draaien gaat soepel, zonder enige speling. De afwerking is tot in detail toe doordacht, met de lenstype aanduiding in relief uitgevoerd, en markeringen waar noodzakelijk.

De overgang naar de bayonetvatting is heel mooi vormgegeven, en sluit naadloos aan op de bayonet van de Canon EOS R. Dit, samen met alle details geven het objectief een hoog kwalitatief uiterlijk, zodat je ook direct merkt dat dit niet zomaar een objectief is.

Prachtige details, met het type in relief en markeringen voor de statiefgondel Het ontwerp van de lens bayonet vatting is prachtig afgewerkt De statiefgondel heeft een slank ontwerp met een verbeterde vergrendeling

De zonnekap van de RF 70-200L is ook wit uitgevoerd, in plaats van het matzwarte dat van de EF versies bekend is. Daarbij is niet langer de bloembladvorm gebruikt, maar een normale ronde zonnekap. Hierdoor is het makkelijker – en veiliger – om het objectief op de zonnekap te plaatsen, natuurlijk ook vanwege de kortere afmeting natuurlijk.

De afmetingen

Ondanks dat veel lichtsterke objectieven in de RF serie heel groot en zwaar zijn, heeft Canon de RF 70-200mm heel compact en licht weten te houden. De lengte is minder dan 15 centimeter, en het gewicht iets meer dan één kilogram. Ter vergelijking, de EF70-200mm f/2.8L III IS USM is bijna 20 centimeter lang, en weegt bijna anderhalve kilogram.

De RF 70-200L naast de EF 70-200L II. Het verschil is aanzienlijk.

Het meenemen, dragen en fotograferen met de RF 70-200L is daarmee een heel stuk confortabeler geworden. Maar dat niet alleen. Door de geringe lengte is het makkelijker geworden om het objectief in een tas te vervoeren. Moest je met de EF 70-200L het objectief nog liggend in je tas opbergen, nu kan dat staand waardoor je effectief meer ruimte over houdt. Het is een voordeel dat zeker mee telt.

De Rf 70-200L past nu rechtopstaand in een rugzak of fotokoffer. Hier is de Thinktank Steetwalker als voorbeeld genomen. De Ef 70-200L lenzen hebben nooit rechtopstaand in rugtassen of koffers gepast. Deze moesten altijd liggen in de tas, wat veel ruimte in beslag nam.

De RF 70-200L mag dan een heel kort objectief zijn, wanneer je inzoomt wordt het objectief langer. Volledig ingezoomd, tot 200mm, zal het objectief bijna 6 centimeter langer. Hierdoor is de totale lengte een paar millimeter meer dan de EF 70-200L. In de praktijk is dit verschil te verwaarlozen.

Hoewel de RF 70-200L bij 70mm brandpunt een compact objectief is, wordt deze bij 200mm een paar millimeter langer dan de EF 70200L.

De bediening van de RF 70-200L

De geringe grootte van het objectief wordt mogelijk gemaakt door het zoom mechanisme niet langer intern te houden. Wanneer er naar 200mm brandpunt ingezoomd wordt, zal het objectief uitschuiven. Dit is hetzelfde principe dat voor de EF 100-400mm f/4L II IS USM wordt gebruikt. Maar ook voor een heel groot aantal andere objectieven die tot de hoog kwalitatieve L-serie van Canon behoren. Het is een beproeft concept dat geen enkele afbreuk doet aan de robuustheid of kwaliteit van het objectief. Ook in regen of stoffige omgevingen levert dit geen enkel probleem op door de perfecte afdichtingen die er gebruikt worden. De slag die de zoomring maakt is groter dan die van de EF versie.

De verzameling knoppen op de RF 70-200L is wat je mag verwachten. Alles voor de beeldstabilisatie en autofocus.

Het objectief heeft de gebruikelijke knoppen voor autofocus en beeldstabilisatie. Daarin verschilt dit objectief niet van al die andere versies. Er zijn de drie beeldstabilisatie opties voor de diverse bewegingen, een focus limiter om de scherpstelslag te beperken, en het aan of uitschakelen voor zowel beeldstabilisatie als autofocus. Aan de andere zijde van het objectief is een knop geplaatst om de zoomring op 70mm vast te zetten.

Zoals alle RF objectieven heeft de RF 70-200L ook de programmeerbare control ring. Deze zit direct tegen de bayonet vatting aan. Er zit zo een grote ruimte tussen de zoomring, scherpstelring, en control ring zodat je geen vergissing zult maken als je met het oog voor de zoeker een van deze ringen gebruikt. In tegenstelling tot de EF 70-200L is de positie van de scherpstelring en zoomring omgedraaid, net zoals dat ook bij de EF 100-400L het geval is.

de control ring van de RF 70-200L zit achter de statiefgondel, vlak tegen de camera aan.

De statiefgondel van de RF 70-200L heeft een volledig andere bouw dan bij de RF 70-200L gekregen. Het is nu mogelijk om deze gondel te verwijderen zonder dat je de camera van het objectief moet verwijderen. Hiervoor moet de schroef los gedraaid worden, om vervolgens deze uit te trekken. Doe je dit niet, dan kan de ring niet geopend worden. Dit is hetzelfde principe als de (los verkrijgbare) statiefgondel voor de EF 100mm f/2.8L IS macrolens.

Het objectief ziet er zonder statiefgondel net zo verzorgd uit als mèt gondel. Bij de EF 70-200L was er een duidelijke, lelijke ring met schroeven zichtbaar. Nu is het niet te zien dat er iets heeft gezeten. Hierdoor is het gebruik van het objectief zonder gondel niet alleen esthetisch mooier, maar door de geringe lengte is het ook heel goed te gebruiken.

Canon heeft een goede keuze gemaakt door de schroef van de gondel niet hol te maken, waardoor er geen stof of vuil in kan komen. Het is misschien een klein detail, maar zeker niet onbelangrijk.

In tegenstelling tot de EF versies, kan de statiefgondel verwijderd worden zonder de camera van de lens te verwijderen. Niets verraadt dat er op de RF 70-200L een statiefgondel hoort, wanneer deze verwijderd is. Dat is heel anders bij de EF versies.

Het gebruik in de praktijk

Om de RF 70-200mm f/2.8L IS USM te testen heb ik van Cameraland een Canon EOS R in bruikleen gekregen, een camera die ik eerder al uitgebreid gereviewed heb. Het was interessant om na een zo lange tijd deze camera wederom te gebruiken, nu met RF objectieven. Ik heb de RF 70-200L gebruikt bij enkele portretsessies, en met wat actiefotografie met Bruc, onze hond die vaker als testmodel mag fungeren. Daarnaast heb ik de RF 70-200L gebruikt tijdens een lang weekend aan de Franse kust.

In gebruik aan de kust in Étretat (Frankrijk)

Het gebruik onder deze omstandigheden heeft een goed beeld gekregen hoe dit objectief in de praktijk presteert. De focus heeft hierbij niet bij het testen van de beeldkwaliteit gelegen, maar bij het gebruik zelf.

Allereerst is het compacte design van het objectief ideaal bij vervoer in een fototas of rugzak. Maar ook het rondlopen met dit objectief is door het geringe gewicht en de afmeting heel wat prettiger dan wat ik met de EF 70-200L gewend ben. Helaas had ik niet de meest geschikte lensplate, waardoor de statiefgondel met plate vrij groot uit viel. Het meerendeel van de foto’s aan de Franse kust zijn gemaakt vanaf statief. Bij het uitzoomen komt het zwaartepunt van het objectief verder naar voren te liggen. Dit is niet veel, maar misschien is het wel iets om rekening mee te houden als je statief niet zo zwaar is uitgevoerd.

Maximaal ingezoomd voor lange sluitertijden. Er wordt gebruik gemaakt van Haida M10 filters

Het praktische gebruik van het objectief wordt pas duidelijk wanneer het uit de hand wordt gebruikt. Daarbij vielen een paar dingen op. Ik moet erbij zeggen dat ik een voorkeur heb van het ondersteunen van het objectief met de lensplate in de hand. Dit is iets wat niet iedereen zal doen, of prettig vindt. Voor de EF-70-200L werkt dit voor mij perfect, maar voor de RF 70-200L is dit minder prettig. Dit kan komen door de te lange lensplate.

Het zoomen wanneer er vanuit de hand wordt gefotografeerd, met de statiefgondel gemonteerd.

Het zoomen is door het uitschuiven van de lens iets zwaarder dan bij mijn EF 70-200L. De slag die bij de RF 70-200L gemaakt moet worden is langer dan bij de EF versie. Het kan dus zijn dat je een keer moet ompakken, maar het zorgt wel voor een nauwkeuriger inzoomen of uitzoomen. Dit is natuurlijk een kwestie van wennen. Verder naar achteren zit de scherpstelring. Deze wordt over het algemeen minder vaak gebruikt, en is mede daarom ook vrij smal. De lengte van het objectief zal daarin ook zeker een rol spelen.

Handmatig scherpstellen is geen probleem als je het objectief met de statiefgondel op de hand ondersteunt.

Helemaal achteraan, bij de bayonet vatting, is de control ring van het objectief. Zoals bekend kan deze geprogrammeerd worden met een optie naar keuze. Dit kan bijvoorbeeld het instellen van de ISO waarde zijn, of zoals ik dat heb gedaan, het diafragma. In mijn geval betekent dit dat de control ring veel gebruikt wordt om het diafragma naar wens in te stellen. Maar omdat deze ring zo ver naar achteren, bij de camerabody, geplaatst is moest ik de positie van mijn hand veranderen. Hierdoor pak je het objectief niet langer op het zwaartepunt vast, maar daarachter. Zo wordt de combinatie camera en objectief topzwaar. Zonder statiefgondel is dit iets minder lastig.

Wanneer de control ring wordt gebruikt, moet je het objectief dichter bij de camera vasthouden, wat niet ten goede komt van de balans. Zonder statiefgondel is de control ring tijdens het fotograferen beter te bedienen.

Het grote probleem dat ik hiermee heb is, dat deze control ring bij andere objectieven meer naar voren geplaatst is, net als bij de RF 24-105mm f/4L IS USM die ik naast de RF 70-200L in gebruik had. Daarmee is deze makkelijker te bedienen. Het instellen van een diafragma is dan veel eenvoudiger en sneller. Door de positie van de control ring op andere posities te leggen, wordt het moeilijker om deze blindelings te gaan gebruiken.

Misschien het grootste nadeel voor mij is de verschillende plekken van de control ring op verschillende objectieven. Een eenduidige plaatsing was beter geweest.

Snel, snel, snelheid

Er valt weinig te zeggen over de snelheid van de autofocus, behalve dat deze heel snel en stil is. Het is eenvoudig om te zeggen dat het objectief de focus op een rennende hond makkelijk bij kon houden, maar dat is niet helemaal eerlijk. In dit geval denk ik dat de Canon EOS R wat focussnelheid de beperkende factor was. De RF 70-200L kon de snelheid van de EOS R zonder problemen bij houden, en ik vermoed dat een toekomstige spiegelloze camera van Canon, die meer op snelheid is gebouwd, pas kan laten zien hoe snel de autofocus werkelijk is. Bij het fotograferen in rust, gebeurde het scherpstellen op objecten geruisloos, en in een oogwenk.

Snelheid is geen probleem met de RF 70-200L. Uiteraard is dit grotendeels ook afhankelijk van de autofocus van de camera (200mm, ISO125, f/2.8, 1/1000s)

Beeldkwaliteit

Ik heb geen mogelijkheden om de beeldkwaliteit van objectieven in detail te testen, of te vergelijken. Daar zijn sites voor die dit perfect kunnen. Deze testen laten zien dat de kwaliteit van het beeld subliem is, en tot de beste op dit moment behoren. (bron: https://www.the-digital-picture.com/Reviews/Canon-RF-70-200mm-F2.8-L-IS-USM-Lens.aspx)

Ik heb geen testen uitgevoerd voor scherpte. Maar op 100% ingezoomd is de scherpte geen enkel probleem (200mm, ISO100, f/3,2, /1000s)

Beeldstabilisatie

Een belangrijk onderdeel van dit objectief is de beeldstabilisatie. Dit is misschien nog wel extra belangrijk omdat tot op heden nog geen spiegeloze fullframe camera van Canon in body stabilisation heeft. De RF 70-200L kan volgens opgave van Canon tot maximaal 5 stops beeldstabilisatie geven, wat natuurlijk aanzienlijk is. Dit betekent dat je, uitgaande van de regel dat 1/brandpuntafstand de minimale sluitertijd is dat je uit de hand kunt fotograferen, met 200mm brandpunt scherpe foto’s kunt maken tot 1/4 seconde.

De 5 stops beeldstabilisatie levert een enorme winst op bij fotograferen onder donkere omstandigheden. Deze foto is gemaakt met 0,4 seconden en 200mm brandpuntsafstand, wat een scherpe foto heeft opgeleverd.

Uiteraard zal beeldstabilisatie geen enkele meerwaarde voor bewegende onderwerpen hebben, maar het levert zeker een grote winst op voor het fotograferen uit de hand.

De RF 70-200L heeft een aparte beeldstabilisatiestand voor het volgen van objecten waarbij de stabilisatie in horizontale richting uitgeschakeld is, en een stand waarbij de stabilisatie pas actief wordt op het moment dat de foto gemaakt wordt, waarbij het volgen van een beweging wordt gedetecteerd en de juiste richtingen gestabiliseerd worden. Deze standen zien we ook terug op de EF-modellen.

Een eindoordeel

Ik heb veel met dit prachtig objectief gefotografeerd en dat heb ik met veel plezier gedaan. De kwaliteit is fantastisch, zoals dat van een dergelijk objectief verwacht mag worden, en de autofocus is snel en geruisloos. De kleine afmetingen maakt het een prettig objectief om bij je te hebben, net als het gewicht. De keuze om het zoom mechanisme op deze manier te maken, vind ik een hele goede keuze. Het is jammer dat dit niet eerder bij dit objectief is toegepast.

De RF 70-200mm f/2.8L IS USM op 200mm breandpunt, gemonteerd op de Canon EOS R.

Hoewel de normale zonnekap er misschien minder indrukwekkend uitziet dan een bloembladvorm, geeft het veel voordelen wanneer je deze in een tas stopt. Het blijft niet langer steken op de zijkanten. Dit is natuurlijk heel persoonlijk, maar ik vind dit zeker een pluspunt. Net als het eenvoudige verwijderen van de statiefgondel, zonder dat je eerst de camera eraf moet halen. Het zijn kleine dingen, maar juist dit soort details maken de RF 70-200L een goed ontworpen en doordacht objectief.

Ik heb maar één nadeel aan het ontwerp van de RF 70-200L gevonden, en dat is de positie van de control ring. Als ik Canon een advies mag geven, is het de plek van de control ring op elk objectief op dezelfde of vergelijkbare positie te plaatsen. En zeker niet zo dicht bij de bayonet vatting waardoor het gebruik van deze ring nadelig is voor de balans met het vasthouden. Bovendien zal het klikken van de control ring, zo dicht bij de ingebouwde microfoon, altijd hoorbaar zijn bij het filmen. Hoewel een serieuze filmer waarschijnlijk altijd wel een losse microfoon zal gebruiken.