In deze blog vertelt Cynthia van Stiphout over haar werk als geboortefotograaf. Dit doet wellicht denken aan 'newborne' fotografie, maar verschilt hier wezenlijk van. Bij geboortefotografie wordt letterlijk de geboorte vastgelegd, van de laatste fase van de zwangerschap tot het moment dat de kersverse ouders hun pasgeboren kindje vasthouden. Het is een bijzondere tak van fotografie waar weinig over bekend is, we zijn dan ook verheugd dat Cynthia haar verhaal wil doen.

Wat voor werk doe je?

In mijn vak als geboortefotograaf leg ik op documentaire wijze de daadwerkelijke geboorte van een baby vast.

Hoe ben je hier in gerold?

Eigenlijk vanuit mijn eigen positieve ervaring met een geboortefotograaf bij de geboorte van ons tweede kind. Ik fotografeer al zolang ik mij kan herinneren en na de geboorte van ons oudste kind, ruim 10 jaar geleden, begon ik hem ook vast te leggen. In mijn omgeving werden mijn foto’s gewaardeerd en kreeg ik steeds vaker de vraag of ik hun kinderen ook in beeld wilde brengen. Van hobby ging dit over naar semi-professioneel.

Bij de geboorte van ons oudste kind heeft het verplegend personeel enkele foto’s gemaakt. Het was voor mij een traumatische bevalling, waarbij ik de eerste drie uur na de geboorte van mijn zoon van hem gescheiden ben geweest. Ze hebben hem gewogen, aangekleed en een fles gegeven. Dit heb ik allemaal niet meegemaakt en hier zijn ook geen foto’s van gemaakt. Toen ik terugkwam op de afdeling kreeg ik een aangeklede slapende baby in mijn armen en ik dacht alleen maar “wat is er allemaal gebeurd toen ik weg was”. Ik kon het bevallingsverslag wel lezen en aan mijn man een aantal vragen stellen, maar deze bevalling echt goed verwerken lukte mij niet. Ik merkte dat ik steeds naar die enkele foto’s bleef kijken en behoefte had aan veel meer beelden.

Tijdens de zwangerschap van ons tweede kind leerde ik over de mogelijkheid van geboortefotografie. Onze tweede zou geboren worden door middel van een keizersnede en op een operatiekamer is het niet gebruikelijk dat, naast het medisch personeel en de aanstaande vader, er nog iemand aanwezig is. Wij hebben hiervoor speciaal toestemming moeten vragen aan verschillende afdelingen binnen het ziekenhuis en bij hoge uitzondering mocht er een professioneel geboortefotograaf bij de keizersnede aanwezig zijn. De fotoreportage die hieruit gekomen is, heeft het voor mij mogelijk gemaakt dat ik twee bevallingen in een keer kon verwerken. Geboortefotografie is zoveel meer dan een mooi beeld, het is van onschatbare waarde voor ouders.

Vanaf dat moment was ik een groot voorstander van geboortefotografie en gun ik alle ouders die dit wensen een geboortefotograaf bij de bevalling. Ook wanneer deze bevalling zich van de verloskamer naar de operatiekamer verplaatste voor een (spoed)keizersnede. Ik ben hierover in gesprek gegaan met het ziekenhuis om te kijken hoe wij dit met elkaar mogelijk konden maken.

De eerste test

In diezelfde periode vroeg een vriendin aan mij waarom ik zelf geen bevallingen fotografeer, waarop mijn primaire antwoord was “Zie je mij al gaan? Ik kan niet eens een druppel bloed op tv zien, wanneer ik bij een bevalling ben val ik toch gewoon flauw”. Zij was op dat moment in verwachting en bood mij de mogelijkheid om haar bevalling in beeld te brengen. De fotografische techniek begreep ik, het ging voor mij echt om de test of ik bij dit soort (medische) gebeurtenissen ook kon fotograferen.

We spraken af dat zij een camera zou klaarleggen voor de kraamzorg voor het geval dat al mijn foto’s zouden mislukken. Dat gebeurde dus niet! Het was een waanzinnig mooie ervaring waarin ik ieder belangrijk moment voor deze ouders vast heb kunnen leggen. Deze ervaring raakte mij in iedere vezel van mijn lijf en vanaf dat moment heb ik mij volledig gespecialiseerd in de geboortefotografie.

Inmiddels heb ik ruim 50 baby’s geboren zien worden en mag ik in verschillende ziekenhuizen ook mee naar de operatiekamer wanneer er sprake is van een (spoed)keizersnede. Ik heb onlangs zelfs de eer gehad om in Utrecht een Moeder Geassisteerde Keizersnede (MAK) vast te mogen leggen. Hierbij tilt de moeder, onder begeleiding van de gynaecoloog, zelf het kindje uit haar buik.

Welke apparatuur gebruik je?

Ik werk vooral met apparatuur van Canon. Er is niet per se een goede reden waarom ik voor dit merk heb gekozen, ik heb er ooit mee leren fotograferen en ben tevreden over hun apparatuur waardoor ik hierbij ben blijven hangen.

Geboortes breng ik vooral in beeld met mijn R6 Mark II systeemcamera en een 24-70mm f/2.8 zoomlens. Ik heb altijd een back-up camera in mijn tas en dat is een EOS 6D Mark II met een 24mm f/1.2 prime lens. Daarnaast neem ik ook altijd mijn 85mm f/1.2 portretlens en 100mm macrolens mee. Wanneer er tijd en rust is in de verloskamer, maak ik hiermee graag ook wat portret- of detailfoto’s.

Door wie laat jij je inspireren?

Verschillende fotografen, maar ook mensen vanuit de geboortezorg wiens werk ik enorm waardeer. Ik ben geïnspireerd door de manier van werken van portretfotograaf Duco de Vries, maar ook de Australische geboortefotograaf Lacey Barratt laat mij anders kijken naar de mogelijkheden van geboortefotografie. En het klinkt misschien gek, maar ook de oude meesters zoals Rembrandt en Vermeer inspireren mij. Iemand vertelde mij ooit dat fotografie schilderen met licht is. Door te kijken naar het gebruik van licht in de schilderkunst, krijg je meer inspiratie voor het gebruik van licht binnen je fotografie. Dat maakt een kiekje tot een interessant beeld.

Wat is je motivatie?

Vooral mijn eigen ervaring, wat hierboven eigenlijk ook al beschreven staat. Iedere geboorte van nieuw leven is bijzonder en uniek. Het is een enorme eer om dat voor mensen vast te mogen leggen. Het is niet het perfecte plaatje dat je uitvergroot aan je muur hangt, het is wel het onbetaalbare beeld van een van de meest ingrijpende – en indrukwekkende momenten in je leven.

Wanneer ik een ander vertel dat ik de daadwerkelijke geboortes in beeld breng, is bijna altijd de eerste reactie “huh, waarom wil je daar een fotograaf bij”. Of “gatver, je laat je toch niet tussen je benen fotograferen”. In de verloskamer vindt zorgpersoneel het in het begin vaak ook ongemakkelijk. Want laten we wel wezen, zij doen gewoon hun werk en ik sta daar voor hun gevoel met een camera bovenop. En de laatste veel gehoorde reactie is “ik ga toch niet zoveel geld betalen, wanneer ik ook met mijn telefoon wat foto’s kan laten maken”.

Geboortefotografie is een vorm van documentaire fotografie. Je legt vast wat er gebeurt, je kunt op dat moment niets regisseren. Je kunt wel, door het goed bepalen van je standpunt, een minder bloederig of rauw beeld creëren. Ik fotografeer niet zomaar ‘tussen iemand haar benen’. Wel leg ik de geboorte van een kindje op zo’n manier vast dat je mooie en ‘nette’ foto’s krijgt. Wanneer je met je eigen mobiel fotografeert loop je een heleboel risico’s die een professioneel fotograaf ondervangt, denk bijvoorbeeld aan onscherpe, bewogen en overbelichte foto’s. Geboortefotografie is zeker een investering, maar de dag dat je kindje geboren wordt is de dag dat jij vader of moeder wordt. Dat blijf je voor de rest van je leven en dat moment, met alle emoties die daarbij horen, zijn het echt waard om in beeld te brengen.

Ik gun het uit de grond van mijn hart iedereen om mooie professionele foto’s te hebben van hun eigen geboorte of de geboorte van hun kind of kleinkind. En vanuit mijn eigen ervaring weet ik hoe belangrijk dit soort foto’s kunnen zijn en wat je mist wanneer je deze niet hebt. Dat drijft mij keer op keer om ervoor te zorgen dat andere ouders de mooist mogelijke beelden hebben van de geboorte van hun kindje.

En wanneer je foto’s dan door andere fotografen op waarde worden geschat of zelfs met een award beloond worden, dan maak ik een extra sprongetje. Dat helpt natuurlijk mee in gemotiveerd blijven in het uitoefenen van mijn vak.

Wat zou je collega's willen meegeven?

“Bezint eer ge begint”, vooral bij deze vorm van fotografie. Documentaire fotografie legt het moment vast en dat moment komt (vaak) niet meer terug. Bij een geboorte in het bijzonder, dat kun je niet meer over doen. Zorg ervoor dat je in kennis en in apparatuur voldoende toegerust bent om dit soort reportages te maken. Een baby wordt onder hele slechte lichtomstandigheden geboren en je moet het doen met de verlichting die aanwezig is. Het is ook niet altijd mogelijk om te flitsen, dat hangt af van het zorgpersoneel waarmee je in de verloskamer staat. Daar waar je in de nacht heel weinig licht hebt, meestal van een enkele lamp, heb je in een operatiekamer juist een hele felle spot. Je moet snel kunnen schakelen tussen verschillende lichtomstandigheden. Dat kan, wanneer je je camera goed kent en snel van instellingen kunt wisselen.

Daar waar een journalistiek fotograaf mogelijk juist vooraan wil staan, ben je als geboortefotograaf onderschikt aan de aanwezigen in de verloskamer en leg je vanuit bescheiden houding het moment vast. Dit betekent niet dat je alleen maar met je rug tegen de muur mag staan, maar dat je goed moet kunnen aanvoelen welke ruimte je van het personeel krijgt.

Vergis je niet, het is niet altijd romantisch en een roze wolk. Bereid je voor op werkzaam zijn in een medische setting, waar het in 95% van de gevallen anders loopt dan je verwacht. Daar moet je op in kunnen spelen en mee om kunnen gaan. Verdiep je in de fases van een bevalling. Ga bij jezelf na hoe je bent in een crisissituatie, want ook die kunnen voorkomen. Bevries je of handel je en blijf je fotograferen? Wanneer je bevriest, lever je je product niet af en is dit niet de tak van fotografie waar jij voor in de wieg gelegd bent.

Tot slot gaat het niet alleen om het daadwerkelijke moment van geboorte, het gaat ook om het proces. De emoties die ouders hebben. Het verloop van de bevalling. Dat wil je vastleggen. Wissel in overzicht en detailfoto’s. Vertel het verhaal!