Fotograferen onder moeilijke (licht)omstandigheden

FOTOGRAFEREN ONDER MOEILIJKE (LICHT)OMSTANDIGHEDEN

FOTOGRAFEREN ONDER MOEILIJKE (LICHT)OMSTANDIGHEDEN

Het overkomt elke fotograaf wel eens, je krijg een opdracht om een evenement te fotograferen, maar zodra je aankomt blijkt het te gaan om een (volle) kleine ruimte die enkel verlicht is door kaarslicht. Je eerste ingeving is 'dat geeft niet, ik gebruik wel een flitser'. Resultaat: weg sfeer, de voorste rij mensen overbelicht en de achterste onderbelicht. En nu?

Objectieven

Het eerste waar je voor moet zorgen is dat je een lichtsterk objectief in je tas hebt zitten. Een  50mm F/1.8 kost maar 99 euro en is een prima objectief! Ik heb voor deze foto's een Sigma 35mm F/1.4 Art gebruikt. Door de lichtsterkte heb je weinig licht nodig om te fotograferen, maar zelfs een objectief met F/1.4 gaat je niet redden als je de rest van je camera niet in weet te stellen. Let er trouwens op dat de vuistregel beschrijft dat de minimale sluitertijd voor het fotograferen uit de hand 1 / brandpuntsafstand is. Als je dus een objectief gebruikt van 135mm, moet de sluitertijd minimaal 1/135 seconde zijn. Bij een 35mm objectief is dat slechts 1/35 seconde. Het grote nadeel is natuurlijk wel dat je dicht bij je onderwerp moet zien te komen.

ISO

Schroom niet om je ISO waarde hoger in te stellen dan je gewend bent. Normaliter ga ik (op mijn FF camera) liever niet hoger dan ISO 400. Onder echt moeilijke lichtomstandigheden is dat echter lang niet toereikend. Onderstaande foto's zijn genomen met ISO 800 (en sommigen op ISO 1000). Dit betekent natuurlijk dat er meer ruis en minder details op de foto komt. Moderne software is echter prima in staat om ruis te onderdrukken zonder al te veel kwaliteitsverlies te geven. Houd daarbij in je achterhoofd dat ruis in donkere delen van de foto altijd erger is dan in lichte delen.

Focus en Compositie

Omdat je werkt met een open diafragma, is de scherpte diepte beperkt. Hou daar rekening mee als je aan het fotograferen gaat. Probeer geen scherpe foto te maken van de gehele groep maar concentreer je op een individu binnen de groep. Niet verkrijg je alleen een beter idee van de sfeer, het maakt de compositie vaak ook nét even sterker omdat de kijker een duidelijk uitspringend punt heeft om naar te kijken.

Flitsen versus statief

Ben je niet in het bezit van een lichtsterk objectief of wil je je ISO niet omhoog drijven, dan kan je er voor kiezen om te gaan flitsen of om een statief te gebruiken. Het gebruik van een ingebouwde flitser raad ik altijd af, aangezien je weinig tot geen controle hebt over het gebruik ervan. Een repportageflitser , zoals de Canon Speedlite 600 EX-RT, geeft meer vrijheid en controle. Als je wilt flitsen, probeer dan zo min mogelijk flitslicht te gebruiken. Probeer tevens via het plafond te flitsen of richt je flitser anders naar achteren, zo wordt het licht het best gediffuseerd en zal je de meeste sfeer behouden. Lees hier meer over het gebruik van externe flitsers.

Als laatste optie zou je nog een statief kunnen gebruiken. Dit is echter, vaak ook door het gebrek aan ruimte, af te raden. De omgeving zal scherp blijven bij lange sluitertijden, maar de bezoekers zal je niet meer kunnen herkennen. Dit is natuurlijk wel gaaf als creatief effect, maar als impressie van de gehele avond levert dat wel erg eenzijdige beelden op.

Dat was het weer voor deze keer. Ik hoop dat iedereen deze blog met plezier gelezen heeft en dat een ieder zijn voordeel ermee kan doen. Tot de volgende keer!

Maarten Kuiper

Fotograaf, schrijver, docent

Fotografie is voor Maarten Kuiper een uit de hand gelopen hobby. Hij begon als landschapsfotograaf maar raakte meer en meer in de ban van portretfotografie, op zoek naar emotie, gevoel en persoonlijkheid. Daarnaast schrijft Kuiper blogs over fotografie, gedichten en korte verhalen.